نقد سریال می‌خواهم زنده بمانم

تفاوت جدی در بین سریال شهرزاد و سریال می‌خواهم زنده بمانم در نیرویی است که زن داستان را مجبور به انتخابی تلخ می‌کند. ما باید باور کنیم که زن راهی جز این ندارد وگرنه تا انتها نمی‌توانیم همراهمش شویم

پس از تماشای قسمت هشتم سریال می‌خواهم زنده بمانم بهترین وقت است تا آن را با سریال شهرزاد مقایسه کنیم. شباهت‌ها در ساختار روایی و شخصیت پردازی این دو مجموعه ما را ناچار به مقایسه‌ای کرده که ممکن است ارزش‌های سریال می‌خواهم زنده بمانم را تا حدودی زیر سوال ببرد. مثلث‌های عشقی همواره در داستان‌های سینمایی حضوری پویا داشته‌اند و یکی از کهن الگو‌های قصه‌نویسی حساب می‌شوند اما مثلث عشقی شکل گرفته در سریال شهرزاد – بین شهرزاد (با بازی ترانه علیدوستی)، قباد (با بازی شهاب حسینی) و فرهاد (با بازی مصطفی زمانی) – خیلی شبیه مثلث هما، نادر و امیر شایگان است. آنچه که در اصطلاح منتقد‌ها به آن‌ها «شیمی رابطه» می‌گویند در بین این شخصیت‌‌ها آنقدر یکسان و شبیه به هم است که سخت می‌توان جدا از هم آن‌ها را بررسی کرد. هما همان دختر تحصیلکرده و جلوتر از جامعه‌ی خود است که با انسانی شریف و از قماش خودش سر و سری دارد و به اجبار محکوم به ترک یار خود و ازدواج با دیگری می‌شود. درست همانند قصه‌ی شهرزاد. فقط منطق این ازدواج با منطق شکل گرفته در سریال شهرزاد متفاوت است. آن هم به خاطر اقتضائات زمان است؛ شرایط متفاوت جامعه قبل و بعد از انقلاب ۵۷. تفاوت جدی در اینجا البته در نیرویی است که زن داستان را مجبور به انتخابی تلخ می‌کند. ما باید باور کنیم که زن راهی جز این ندارد وگرنه تا انتها نمی‌توانیم همراهمش شویم. این اتفاق با قدرت مافیاگونه بزرگ آقا در سریال شهرزاد و به واسطه‌ی شغلی که پدر شهرزاد پیش بزرگ آقا دارد و تهدید‌ به قتل فرهاد به خوبی باور پذیر می‌شود اما در اینجا آنچه که باعث همراه شدن ما با شخصیت هما می‌شود به شدت سست‌تر از داستان مشابه خود است.

البته بحث به همین جا خلاصه نمی‌شود و شخصیت‌های فرعی که مستقیما با سه کاراکتر اصلی می‌خواهم زنده بمانم در ارتباط هستند نیز به گونه‌ای گرته برداری از روی شخصیت‌های سریال شهرزاد محسوب می‌شوند. در سریال شهرزاد، فرهاد پس از جدایی از شهرزاد با دختری انقلابی و جسور وارد رابطه می‌شود تا مرهمی بر دردهایش باشد. حالا در می‌خواهم زنده بمانم هم انگار این اتفاق تکرار شده. نادر سرمد درست در شب جدایی از هما، با دختری نه البته انقلابی اما از قماشی خاص و جسور وارد رابطه می‌شود که در آینده احتمالا  باید شاهد همان کلیشه‌ی قدیمی این دست از شخصیت‌ها، یعنی مرگ‌شان، باشیم. با اینکه داستان‌های فرعی سریال، ماجرای شخصیت کاوه (علی شادمان) و قصه‌ی پشت خانواده‌ها، منحصر به فرد و جذاب دنبال می‌شود اما این شباهت خط اصلی قصه با داستانی که پیش‌تر تعریف شده، بدون خلاقیت و نگرشی جدید، می‌‌تواند بزرگترین آفتی باشد که بلای جان کارگردان و فیلمنامه‌نویسان می‌خواهم زنده بمانم را بگیرد. 

آنچه از قسمت هشت به بعد اتفاق می‌افتد گسترش جهان داستانی سریال می‌خواهم زنده بمانم است. زوایای تاریک‌تر زندگی امیر شایگان ابتدا ورق به ورق رو می‌شوند. از داستان رعب‌انگیز پدرش تا زن اولش (با بازی آزاده صمدی) که خارج از تهران زندگی می‌کند. تداخل این جوانه‌های تازه پیرنگ سریال با تنه‌ی اصلی قصه، بافت جدیدی از داستان‌گویی را ایجاد می‌کند که قابل توجه است. اما آنچه در سه چهار قسمت انتهایی پخش شده بزرگترین نقطه‌ ضعف کار است اینبار بر خلاف قسمت‌های ابتدایی سریال ضعف در فیلمنامه است. چپاندن به زور لحظه‌های دراماتیک در اثر به واسطه‌ی مثلث امیر شایگان، نادر سرمد و هما که گاه و بیگاه با هم ملاقات می‌کنند بدون پیشرفتی در بدنه‌ی اصلی داستان.