-
0/10
آیا تا به حال فکر کرده‌اید که صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) چگونه معاملات را پردازش کرده و قیمت ها را کشف می‌کنند؟ برخلاف صرافی‌های سنتی، یک DEX از یک بازار ساز خودکار (AMM) برای فعال‌کردن یک سیستم معاملاتی سیال که با استقلال، نقدینگی و اتوماسیون تشابه دارد، استفاده می‌کند.
در ادامه‌ی این مطلب به شرح مفهوم بازار ساز خودکار و چگونگی قدرت‌بخشیدن به مبادلات غیرمتمرکز می‌پردازیم.
بازارسازی چیست؟
پیش از اینکه به نکات فنی مرتبط با بازارسازهای خودکار بپردازیم، درک اهمیت ایجاد هماهنگی بازار در چشم‌انداز مالی بسیار مهم است. همانطور که از نام آن پیداست، بازارسازی به فرآیندی اشاره دارد که در تعیین قیمت دارایی‌ها نقش دارد و به‌طور همزمان تأمین نقدینگی به بازار منجر می‌شود. به عبارت دیگر، یک بازارساز برای یک دارایی مالی نقدینگی ایجاد می‌کند. همچنین، باید راهی برای پاسخگویی به درخواست‌های خرید و فروش معامله‌گران پیدا کند که به نوبه‌ی خود در قیمت گذاری دارایی مذکور نقش دارند.
به‌عنوان مثال، یک صرافی بیت کوین از یک دفتر سفارش و یک سیستم تطبیق سفارش برای تسهیل معاملات بیت کوین استفاده می‌کند. در اینجا، دفتر سفارش قیمت‌هایی را که معامله‌گران مایل به خرید یا فروش بیت‌کوین هستند، ثبت می‌کند و به نمایش می‌گذارد. از سوی دیگر، سیستم تطبیق سفارش سفارشات خرید و فروش را با یکدیگر مطابقت می‌دهد و تسویه حساب می‌کند. در هر زمان معین، جدیدترین قیمتی که بیت کوین با آن خریداری شده است به‌طور خودکار به‌عنوان قیمت فعلی بیت کوین در بازار ارز دیجیتال نشان داده می‌شود. در برخی موارد که متقاضی به اندازه‌ی کافی برای انجام معامله وجود ندارد، گفته می‌شود که بازار نقدینگی ندارد یا مستعد لغزش است.
لغزش زمانی اتفاق می‌افتد که پردازش حجم بالای سفارش، قیمت یک دارایی را بالا یا پایین می‌کند. برای کاهش بروز این اتفاق، برخی از صرافی‌های ارز دیجیتال از خدمات معامله‌گران حرفه‌ای، در قالب کارگزاران، بانک‌ها و سایر سرمایه‌گذاران نهادی، برای تأمین نقدینگی مستمر استفاده می‌کنند. این ارائه‌دهندگان نقدینگی با ارائهی سفارش‌های پیشنهادی که مطابق با سفارش‌های معامله‌گران باشد، اطمینان می‌دهند که همیشه طرف‌های مقابل برای معامله با آن‌ها وجود دارد. فرآیندی که در تأمین نقدینگی وجود دارد همان چیزی است که به آن بازارسازی گفته می‌شود. همچنین آن دسته از نهادهایی که نقدینگی ارائه می‌کنند، بازارسازان هستند. اکنون که با مفهوم بازارسازی آشنا شدیم، درک عملکرد یک بازارساز خودکار آسان‌تر خواهد بود.
بازارساز خودکار چیست؟
با توجه به توضیحات بالا، واضح است که سازندگان بازار ارز دیجیتال برای کاهش نوسانات قیمت با ارائهی سطح مناسب نقدینگی، مدام تلاش می‌کنند. اما اگر راهی برای دموکراتیزه‌کردن این فرآیند وجود داشته باشد، به گونه‌ای که یک فرد عادی بتواند به‌عنوان یک بازارساز عمل کند، چه تفاوتی ایجاد خواهد شد؟
اینجاست که نقش یک بازار ساز خودکار مشخص می‌شود. برخلاف صرافی‌های متمرکز، پروتکل‌های معاملاتی غیرمتمرکز دفترچه‌های سفارش، سیستم‌های تطبیق سفارش و نهادهای مالی را که به‌عنوان بازارساز عمل می‌کنند، حذف می‌کنند.
هدف حذف ورودی اشخاص ثالث است تا کاربران بتوانند معاملات را مستقیماً از کیف پول شخصی خود انجام دهند. از این رو، اکثر فرآیندها توسط قراردادهای هوشمند اجرا و اداره می‌شوند. به عبارت دیگر، AMM به معامله گران اجازه می‌دهد تا با قراردادهای هوشمند برنامه‌ریزی‌شده برای فعال‌کردن نقدینگی و کشف قیمت‌ها تعامل داشته باشند.
AMM ها چگونه کار می‌کنند؟
ابتدا به خاطر داشته باشید که AMM ها از فرمول‌های ریاضی از پیش تعیین‌شده برای کشف و حفظ قیمت ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند. همچنین، توجه کنید که بازار ساز خودکار به هر کسی اجازه می‌دهد برای دارایی‌ها نقدینگی فراهم کند. این پروتکل به هر کسی اجازه می‌دهد تا یک ارائه‌دهنده‌ی نقدینگی شود.
برای توضیح بیش‌تر، اجازه دهید ارز دیجیتال یونی‌سواپ (Uniswap) را به‌عنوان یک مطالعه موردی در نظر بگیریم. این پروتکل از معادله‌ی محبوب x*y=k استفاده می‌کند که در آن X نشان‌دهنده‌ی مقدار دارایی A و Y نشان‌دهنده‌ی مقدار دارایی B است. K یک مقدار ثابت است. از این رو، صرف نظر از تغییرات در ارزش دارایی‌های A یا B، حاضل‌ضرب آن‌ها باید همیشه برابر با یک مقدار ثابت باشد.
توجه داشته باشید که معادله‌ای که به‌عنوان مثال عنوان شده است، تنها یکی از فرمول‌های موجود برای برقراری تعادل توسط بازار ساز خودکار است. بالانسر (Balancer) از فرمول پیچیده‌تری استفاده می‌کند که به پروتکل خود اجازه می‌دهد تا حداکثر هشت توکن را در یک استخر جمع کند. در حالی که روش‌های مختلفی برای بازار ساز خودکار وجود دارد، همانطور که Uniswap و Balancer نشان می‌دهند، این واقعیت وجود دارد که آن‌ها برای عملکرد صحیح و نفی لغزش‌ها به نقدینگی نیاز دارند.
نکته‌ی دیگری که باید در مورد بازار ساز خودکار بدانید این است که استفاده از آن برای کنترل آربیتراژورها ایده‌آل است. برای کسانی که با این اصطلاح آشنا نیستند، آربیتراژورها از ناکارآمدی در بازارهای مالی سود می‌برند. آن‌ها دارایی‌ها را با قیمت پایین‌تری در یک صرافی می‌خرند و فوراً آن‌ها را در پلتفرم دیگری با نرخ‌های کمی بالاتر می‌فروشند. هر زمان که بین قیمت توکن‌ها و نرخ مبادله‌ی بازارهای خارجی اختلاف وجود داشته باشد، آربیتراژورها می‌توانند تا زمانی که ناکارآمدی بازار برطرف نشود، چنین توکن‌هایی را بفروشند یا خریداری کنند.
زیان ناپایدار
اگرچه بازار ساز خودکار بازده قابل توجهی را به ارائه‌دهندگان نقدینگی ارائه می‌دهد، اما خطراتی نیز وجود دارد. شایع‌ترین آن بروز ضرر ناپایدار است. این پدیده زمانی به وجود می‌آید که نسبت قیمت دارایی‌ها در استخر نقدینگی تغییر کند. ارائه‌دهندگان نقدینگی که وجوهی را در استخرهای آسیب‌دیده سپرده‌گذاری کرده‌اند به‌طور خودکار متحمل زیان ناپایدار می‌شوند. هرچه تغییر در نسبت قیمت بیش‌تر باشد، زیان بیش‌تر است.
با این حال، این ضرر ناپایدار نامیده می‌شود. زیرا تا زمانی که توکن‌های سپرده‌شده را در حالی که استخر در حال تغییر نسبت قیمت است برداشت نکنید، می‌توانید این ضرر را کاهش دهید. زیان زمانی ناپدید می‌شود که قیمت توکن‌ها به ارزش اصلی که در آن سپرده شده‌اند بازگردد. کسانی که وجوه خود را قبل از بازگشت قیمت‌ها برداشت می‌کنند، متحمل ضرر دائمی می‌شوند. با این وجود، این امکان وجود دارد که درآمدهای دریافتی از طریق کارمزد تراکنش‌ها چنین خساراتی را پوشش دهد.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید