آیا مبالغ اضافی به حساب مشترکان همراه اول و ایرانسل بازمی‌گردد؟

یازدهم تیرماه به یکباره همراه اول و ایرانسل اقدام به تغییر بسته‌های اینترنت و حذف برخی از بسته‌‌های پرطرفدار کردند. پس از گذشت حدود یک ماه و نیم از این ماجرا هنوز اقدامی در این باره صورت نگرفته است.

در این گزارش به اتفاقاتی که در طول یک ماه و نیم گذشته افتاد می‌پردازیم و این روند را پی می‌گیریم تا اکنون که ببینیم تکلیف بسته‌‌های اینترنت به کجا رسید و آیا مبالغ اضافی که کاربران صرف خرید بسته‌ها کرده‌اند آیا به حساب آنها باز خواهد گشت یا خیر.

قیمت بسته‌های اینترنت همراه اول از نیمه‌ی اول تیرماه با افزایش تقریبا دوبرابری و کاهش حجم بسته‌ها و فروش با همان قیمت قبلی صورت گرفت که در نهایت با اعتراضاتی از سوی کاربران روبه‌رو شد.

در همین راستا مدیرکل دفتر نظارت بر سرویس ارتباطی و فناوری ارتباطات به اپراتور‌ها دستور داد که ظرف ٢٤ساعت قیمت بسته‌های اینترنتی را به نرخ گذشته بازگردانند و هشدار داد که درصورت عدم اجرای این دستور، اپراتور‌های متخلف جریمه خواهند شد.

معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی بالابردن قیمت‌ها درحالی که مردم به دلیل شیوع کرونا وابستگی بیشتری به فضای مجازی پیدا کرده‌اند، غیرمنطقی و غیرمعقول خواند و وعده داد کاربرانی که طی این مدت بسته اینترنت فعال کرده‌اند، بسته‌های اینترنت با مبالغ قبلی برایشان اصلاح و مبالغ به حساب‌شان عودت داده می‌شود.
همچنین سیدمحمد امامی، مدیرکل دفتر نظارت بر سرویس ارتباطی و فناوری ارتباطات، افزایش قیمت بسته‌های اینترنت را مغایر با مقررات خواند و اعلام کرد که این اقدام مطابق مصوبات ۲۶۶ کمیسیون تنظیم مقرارت تخلف محسوب می‌شود و قیمت‌ها باید به نرخ گذشته برگردد.

بعد از یک هفته، اخطار از سوی وزیر ارتباطات

بعد از گذشت بیش از یک هفته آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد که اخطاری برای اپراتورهای ایرانسل و همراه اول ارسال شده و درصورتی‌که این اپراتورها اخطارها را جدی نگیرند و درصدد جبران خسارت کاربران برنیایند، پرونده‌ی تخلف‌شان به کمیته‌ی جرائم وارد می‌شود.

به گفته‌ی وزیر ارتباطات، به اپراتورها از سوی رگولاتوری، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تعزیرات اخطار داده شده و در صورتی که طی ۱۰ روز آینده این اخطارها جدی گرفته نشود و تعرفه‌ها به حالت قبل بازنگردد، پرونده‌ی اپراتورها وارد کمیته‌ی جرایم خواهد شد و با آنها برخورد می‌شود.

جهرمی تاکید کرده بود که خسارت کاربران باید جبران شده و پول آنها بازگردانده شود، در غیر این‌صورت وزارت ارتباطات در تعرفه‌‌ی مکالمات و مدت پروانه‌ این اپراتورها تجدیدنظر خواهد کرد.

در حالی که وزیر ارتباطات مهلتی ۱۰ روزه به اپراتورها داده بود تا تعرفه‌ها را به روال قبل برگردانند، باز هم اپراتورها واکنشی نشان ندادند، به این ترتیب بود که رییس جمهور به موضوع ورود کرد و با ارسال نامه‌ای به وزارت دادگستری و وزارت صنعت و معدن و تجارت دستور داد تا در مورد افزایش تعرفه‌ و اعمال تغییرات در بسته‌های اینترنت ایرانسل و همراه اول برخورد قانونی لازم صورت گیرد.

بعد از گذشت سه هفته، معاون وزیر ارتباطات و رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی اعلام کرد که به دلیل برنگشتن تعرفه اینترنت به حالت اولیه از سوی اپراتورها و تداوم تخلفی که صورت گرفته است، جریمه دو میلیارد تومانی به دو اپراتور ایرانسل و همراه اول ابلاغ شد.

افزایش اختیارات رگولاتوری در رابطه با برخورد با اپراتورها

با همه‌ی این‌ها بعد از گذشت یک ماه همراه اول و ایرانسل، تغییری در تعرفه یا نحوه‌ی نمایش بسته‌های اینترنت خود ایجاد نکردند. بر این اساس وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات طرحی را به دولت تقدیم کرد تا اختیارات سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برای برخورد با مسئله‌ی گرانفروشی را افزایش دهد.

آذری جهرمی اعلام کرد که ابزارهای نظارتی و اختیاراتی لازم به وزارت ارتباطات از سمت دولت برای برخورد با متخلفان داده شده تا تمام مبالغ به مردم برگردد و حتما باید بابت این گران‌فروشی با مختلفان برخورد شود.
پانزدهم مرداد ماه دقیقا یک ماه بعد از افزایش تعرفه‌ها از سوی همراه اول و ایرانسل، بالاخره همراه اول به این موضوع واکنش نشان داده و اعلام کرد که تغییری در بسته‌های اینترنت این اپراتور صورت نگرفته است. با این حال وی اعلام کرد که برخی از بسته‌های حجيم اينترنت همراه اول از برخی درگاه‌های فعال‌سازی حذف شده و همچنين تمامی بسته‌های اينترنت همراه ازجمله همين بسته‌های حجيم، همچنان روی پورتال همراه اول موجود بوده و قابل خريداری است.

وی ادعا کرد که کم شدن درآمد ناشی از کاهش فروش بسته‌های حجیم با افزایش تعداد فروش بسته‌های کوچک‌تر جبران خواهد شد.

همین موضوع حاکی از آن است که تغییر در نحوه‌ی نمایش بسته‌های اینترنت، الگوی خرید مشترکان را تغییر داده و کاربران بی‌شماری به‌علت مشکلات ناشی از دسترسی به وب‌سایت یا بی‌اطلاعی از اصل موضوع، اقدام به خرید بسته‌های کم‌حجم می‌کنند. بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که بیشتر کاربران از روی اجبار و بی‌اطلاعی از دسترسی به بسته‌ها روی وبسایت اقدام به خرید بسته‌‌ها کم‌حجم‌تر کرده‌اند.

مبالغ اضافی به حساب مشترکان برگردانده شود

همزمان با اظهارنظر مدیرعامل همراه اول، کمیسیون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در مصوبه‌ی جدیدی اعلام کرد که دارندگان پروانه‌ی ارائه‌ی خدمات ارتباطی و فناوری اطلاعات حداکثر ۴۸ ساعت پس از ابلاغ تخلف از مقررات تعرفه، برای رفع تخلف اقدام کنند و مبالغ دریافتی اضافی را به مشترکان طرف قرارداد خود بازگردانند.

حسین فلاح جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات اعلام کرد که طبق مصوبه‌ی جدید کمیسیون تنظیم مقررات به تاریخ ۵ مرداد، رگولاتوری این اختیار را دارد که علاوه‌بر اعمال مقرراتی در چهارچوب پروانه‌ی اعطاشده به اپراتورها، آن‌ها را به‌ازای هر روز دیرکرد، حداکثر معادل یک‌دهم درصد از درآمد ناخالص آخرین صورت مالی حسابرسی‌شده‌ی خود در یک سال جریمه کند.

این موضوع همچنان ادامه داشت سه‌شنبه هفته‌ی گذشته که دولت نامه‌ای به‌منظور برخورد طبق مصوبه‌ی جدید جریمه‌ی اپراتورها، به وزارتخانه‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، اقتصاد و دارایی، اطلاعات و سازمان برنامه و بودجه کشور ارسال کرد.

جریمه ۶۰۰ میلیارد تومانی برای ایرانسل و همراه اول

بر اساس این نامه اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری اجازه‌ی برخورد وزارت ارتباطات با گران‌فروشی اپراتورهای موبایل را با استناد به ماده‌ی واحده‌ی مربوط به تعیین و وصول حق امتیاز فعالیت بخش غیردولتی در زمینه‌ی پست و مخابرات (مصوب ۱۳۹۲) داد.

در همین راستا وزیر ارتباطات اعلام کرد که گران‌فروشی اپراتورهای ایرانسل و همراه اول به مبلغ ۶۰۰ میلیارد تومان محرز شده است.

به گفته‌ی آذری جهرمی، گزارش‌های سال مالی اپراتورها حاکی از سودهای چند هزار میلیارد تومانی در سال گذشته است. جهرمی معتقد است هزینه‌های اپراتورها مانند اجاره سایت و مسائل فنی ثابت است، اما درآمدشان رشد بسیار خوبی داشته، بنابراین افزایش تعرفه آن‌ها توجیه اقتصادی ندارد.

با همه‌ی این اوصاف همراه اول پیشتر در رابطه با جریمه‌ی سازمان تنظیم مقررات، معادل دو میلیارد تومان واکنش نشان داده و اعلام کرده بود که این جریمه مورد تایید این شرکت نیست و به همین علت همراه اول درحال رایزنی برای حل‌و‌فصل آن است. اما هیچکدام از شرکت‌ها با وجود گذشت چندین روز از زمان اعلام جرایم جدید برای این اپراتورها هنوز واکنشی نشان نداده‌اند.