-
0/10
پس از فروکش کردن درگیری‌های سیاسی و نظامی بین ایالات متحده و ایران، به نظر می‌رسد که همه چیز آرام شده و خبری از جنگ نیست. هر چند که اتفاقات اخیر، اوضاع سیاسی کشور را برای مهدی بهرامی حتی پیچیده‌تر از قبل کرده بود. نه تنها بهرامی، بلکه جامعه‌ی بازی‌سازی ایران هنوز در یک شوک بزرگ ناشی از نگرانی آینده به سر می‌برد.
واشینگتن پست در گزارش اخیری که از اوضاع حال حاضر ایران ارائه داده، با بازی‌سازها و فعالان مختلف این صنعت گفتگو کرده که یکی از آن‌ها مهدی بهرامی، بازی‌ساز مستقل ایرانی، خالق عناوینی مثل فرش و انگاره است. بهرامی علاوه بر اوضاع سیاسی اخیر، در مورد تظاهرات سراسری آبان ماه ۹۸ (نوامبر ۲۰۱۹) که منجر به قطعی شش روزه‌ی اینترنت شد هم صحبت کرده است:
اگر قرار بود با کسی در اروپا قرار [تلفنی] داشته باشم یا می‌خواستم در آن هفته یکی از بازی‌هایم را منتشر کنم، نمی‌دانستم باید چه کار کنم.
چه در دوره‌ی تنش‌های نظامی میان آمریکا و ایران و چه در هنگام تظاهرات سراسری آبان ماه ۹۸، بهرامی هیچ کنترلی روی اوضاع اطرافش نداشت و این موضوع برای تمام بازی‌سازان دیگری که مثل او در ایران بازی می‌سازند هم صدق می‌کند. محدودیت‌ها و تحریم‌های بین‌المللی که در ایران برای بازی‌سازان مشکل ایجاد کرده، روز به روز بیشتر شده و امنیت شغلی آن‌ها را تهدید می‌کند.
نویسنده‌ی این گزارش اعتقاد دارد که جامعه‌ی بازی‌سازی ایران، با تمام محدودیت‌های موجود، موفق به حفظ حالت قبلی خود شده و بنیاد ملی بازی‌ها یکی از این نمونه‌هاست. بنیاد که به عنوان یک نهاد نیمه خصوصی در ایران مشغول فعالیت است، میزبان برنامه‌های مختلفی مثل گیم جم‌ها و رویدادهای ماراتن‌واری است که بازی‌سازها طی آن می‌توانند علاقه و شور خود برای بازی‌سازی را به کار ببندند و مهم‌تر از همه، با اعضای جامعه‌ی بازی‌سازی بیشتر آشنا شوند. رویدادهای بین‌المللی مثل نمایشگاه TGC که آخرین بار سال ۹۷ در ایران برگزار شد، میزبان حدود ۱۵۰۰ نفر بوده و از دیگر نمونه‌های گردهمایی‌های بازی‌سازان و علاقه‌مندان به این صنعت در ایران است.
محدودیت‌های بازی‌سازان ایرانی سال‌هاست که در حال گسترش یافتن است و تنش‌های اخیر صرفا تلنگری است که دشواری‌های بازی‌سازی در ایران را نشان می‌دهد. از سرویس‌هایی مثل گیت‌هاب که جزو اصلی‌ترین پلتفرم‌ها برای بازی‌سازان است گرفته تا ابزارهای مانیتورینگ گوگل و کیت‌های توسعه‌ی کنسول‌هایی مثل نینتندو سوییچ و ایکس‌باکس وان، از جمله مواردی هستند که به صورت مستقیم برای یک بازی‌ساز ایرانی در دسترس نیستند.
بهرامی بزرگترین سد موفقیت در ایران به عنوان یک بازی‌ساز را، عدم امکان پخش یک بازی در فروشگاه‌های جهانی بزرگ مثل استیم می‌داند. تحریم‌های اخیر علیه ایران باعث شده تا فروشگاه‌هایی مثل گوگل پلی، اپ استور و استیم به حذف برنامه‌های ایرانی از روی پلتفرم‌های خود رو بیاورند. بهرامی در این باره می‌گوید:
فرض کنید دو سال [با این فکر] روی پروژه‌ای کار کنیدکه نمی‌دانید یک روز ممکن است از روی صفحه‌ی فروشگاه پایین آورده شود یا نه.
همین محدودیت‌ها و تحریم‌های داخلی و خارجی باعث شده تا سرویس‌هایی مثل یوتیوب یا توییتر که پلتفرمی برای تبلیغ و نمایش بازی به باقی دنیا هستند، در ایران با ابزارهای تغییر IP قابل دسترسی باشند. سرویس‌های پرداخت مثل پی‌پال هم از همین قاعده پیروی می‌کند. بازی‌سازها همچنین نمی‌توانند بازی خودشان را با هویت ایرانی به اپ استور، فروشگاه اپیک یا استیم ببرند و به خاطر تحریم‌ها، باید با هویت مخفی این کار را انجام دهند و به نوعی تحریم‌ها را دور بزنند.
طه رسولی، سردبیر نشریه‌ی دنیای بازی بود که سال ۹۳ تعطیل شد و پس از آن کارهای مختلفی مثل بازی‌سازی و برگزاری رویدادهای مختلفی در این حوزه را انجام داده است. رسولی در مورد تهدیدهای و محدودیت‌های علیه بازی‌سازان ایرانی می‌گوید:
تقریبا هیچ ابزاری به ذهنم نمی‌آید که بازی‌سازان ایرانی بتوانند از آن آزادانه استفاده کنند و مجبور به دور زدن تحریم‌ها برای رسیدن آن نباشند. ابزارهای کار ما یا به وسیله‌ی دولت محدود شده یا به دلیل تحریم‌های جهانی غیرقابل استفاده است. این وضعیت به خاطر شرایط سیاسی اخیر، روز به روز بدتر هم می‌شود.
گلوبال گیم جم ۲۰۲۰ که توسط آوا گیمز برگزار شد. رسولی یکی از راه‌های دوام آوردن در این شرایط را گرد هم آوردن افراد این صنعت می‌داند
با توجه با اظهارات افرادی که در این گزارش با آن‌ها مصاحبه شده است، تنها راه واقعی پیشرفت فعالان این صنعت، مهاجرت به خارج از ایران است. رسولی و دیگر بازی‌سازها بارها دیده‌اند که اطرافیانشان برای پیشرفت و آزادانه کار کردن مجبور به مهاجرت به اروپا یا آمریکای شمالی شده‌اند. بهرامی که خودش مدتی در هلند تحصیل کرده و دوباره به ایران برگشته در این باره می‌گوید:
تقریبا تمام هم مدرسه‌ای‌های من که راه تحصیل و دانشگاه را انتخاب کرده بودند، از ایران مهاجرت کرده‌اند. مسئله‌ی مهاجرت اینجا مشکل بزرگی است.
یاسمن فرازان، دیگر بازی‌ساز ایرانی است که ایران را برای مقاصد کاری به مقصد آلمان ترک کرده و حالا در گیم‌لب کلن مشغول کار است:
قطعا اگر هنوز هم پیش خانواده‌ام می‌ماندم، آدم خوشحال‌تری بودم، اما می‌خواستم تجربه‌ی بازی‌سازی بدون محدودیت و تحریم را از نزدیک ببینم. من با این طرز فکر بزرگ شده‌ام که مسیر موفق شدن به عنوان یک ایرانی، دیر یا زود از راه مهاجرت عبور می‌کند.
بازی‌سازان ایرانی علاوه بر تحریم‌های خارجی، با محدودیت‌های داخلی هم دست و پنجه نرم می‌کنند. چندی پیش بود که امیرحسین فصیحی، مدیر استودیو Dead Mage در توییتی اعلام کرد که به خاطر بازی اخیرشان یعنی Children of Morta به پلیس امنیت اخلاقی احضار شده‌اند. او دلیل این احضاریه را مواردی مثل «ترویج فرهنگ دشمنی با اسلام»، «بی‌حجابی و رقص» و «استفاده از جادو» عنوان کرد. این توییت چند ساعت بعد از صفحه‌ی فصیحی پاک شد.
رسولی، بهرامی و فرازان، همگی از شرایط حاکم بر ایران ناراضی هستند. فرازان می‌گوید:
در حال حاضر همه چیز پروسه‌ی بدتر شدن را سپری می‌کند. من خوش‌بین نیستم و به نظرم هیچ چیز تغییر نمی‌کند مگر این که تغییری در روند تحریم‌ها یا سیاست دولت‌ها [آمریکا و ایران] اتفاق بیفتد.
بهرامی هم نظر نزدیکی به فرازان دارد و کار کردن در این شرایط را فرسایشی می‌داند:
این ماجرا فرسایشی است. با در نظر گرفتن تمام اتفاقاتی که در ایران می‌افتد، چطور می‌توانم روی کارم تمرکز کنم؟
بهرامی هم نسبت به تغییر شرایط امیدوار نیست و فقط امید دارد تا وضعیت از چیزی که هست بدتر نشود:
حداقل الان می‌توانم با خانواده‌ام کمی وقت بگذارنم، خرید کنم و بیرون بروم. ممکن است شرایط طوری شود که ما دسترسی به اینترنت یا حتی برق نداشته باشیم. می‌توانم حس کنم که شرایط از این هم بدتر می‌شود.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید