دوربین‌ گوشی‌های هوشمند اشباع شده‌اند

امسال شاهد حضور گوشی‌های هوشمند با دوربین‌های خارق‌العاده‌ای بودیم. شیائومی ۱۵ اولترا با طراحی اغراق‌آمیز و وان‌پلاس ۱۳ با رویکردی همه‌پسندتر، به‌ویژه رقابت را با سه‌گانه آیفون، گلکسی و پیکسل داغ‌تر کرده و انتخاب‌های بیشتری را در اختیار عکاسان قرار داده‌اند.

اگرچه برخی از این فناوری‌های برتر به‌تدریج به مدل‌های مقرون‌به صرفه‌تر نیز راه خواهند یافت و کاربران بیشتری را از این قابلیت‌ها بهره‌مند خواهند کرد، اما این احساس نیز وجود دارد که شاید بازار اشباع شده باشد.

امکان قرار دادن سنسورهای بزرگ‌تر در گوشی‌ بدون برجستگی‌ دوربین یا میدان دید گسترده وجود ندارد. همچنین، بهترین دوربین‌های زوم به دلیل محدودیت فضای فیزیکی برای فاصله کانونی طولانی‌تر، حتی با طراحی پریسکوپ، بیش‌ازپیش به برش‌های هوشمند و افزایش رزولوشن متکی هستند. بااین‌حال، نوآوری‌های مهمی در عکاسی موبایل در راه است که باید مراقب آنها باشید.

HDR بهتر از دوربین‌های بدون آینه

اندازه سنسور دوربین گوشی‌های هوشمند هرگز به اندازه دوربین‌های میررلس فشرده نخواهد رسید. سنسورهای ۱ اینچی مانند LTY-900 تقریبا بزرگترین اندازه را دارند و حتی در این صورت، می‌توان استدلال کرد که برای دستیابی به فاصله کانونی ایده‌آل کمی بیش‌ازحد بزرگ هستند؛ سنسورهای بزرگتر به فضای بیشتری بین لنز و سنسور نیاز دارند تا از میدان دید اولتراواید جلوگیری شود. بهترین گوشی‌های دوربین‌دار در حال حاضر به راحتی از سنسورهای ۱/۱.۳ اینچی استفاده می‌کنند و احتمالا در آینده نزدیک نیز همینطور باقی خواهند ماند.

در عوض، سنسورها از روش‌های هوشمندانه‌تری برای جذب نور بهتر از سنسورها و پیکسل‌های هم اندازه پشتیبانی می‌کنند. به عنوان مثال، LYT-818 سونی که اخیرا معرفی شده است، یک سنسور ۱/۱.۲۸ اینچی با فناوری جدید Hybrid Frame-HDR (HF-HDR) است.

HF-HDR با ترکیب فریم‌های نوردهی کوتاه، امکان ثبت هایلایت‌های روشن را فراهم می‌کند. سونی مدعی است این فناوری دامنه دینامیکی بیش از ۱۰۰ دسیبل (معادل ۱۷ استاپ) را ارایه می‌دهد که منجر به کاهش نوردهی بیش‌ازحد پس‌زمینه و ثبت جزئیات بهتر سوژه، حتی هنگام زوم کردن، می‌شود. LYT-828 سونی همچنین از فناوری اختصاصی Ultra-High Conversion Gain (UHCG) برای کاهش نویز تصویر و بهبود عکاسی در نور کم استفاده می‌کند که وابستگی به پردازش پس از عکسبرداری را کاهش می‌دهد.

سونی تنها شرکتی نیست که روی بهبود قابلیت‌های HDR و جذب نور سرمایه‌گذاری کرده است. سنسور ۱ اینچی OV50X امنی‌ویژن با فناوری Lateral Overflow Integration Capacitor (LOFIC) برای بهبود دامنه دینامیکی در نور شدید و همچنین فناوری متعارف DCG HDR عرضه شده است. ظاهرا این سنسور تا ۱۱۰ دسیبل دامنه دینامیکی در یک نوردهی ارائه می‌دهد. اگرچه این یک سنسور بزرگ است، اما می‌تواند به یک غول واقعی در عکاسی و فیلمبرداری تبدیل شود.

البته سامسونگ نیز با فناوری ISOCELL ترفندهای جدیدی ارایه می‌دهد. سنسور ۲۰۰ مگاپیکسلی ISOCELL HP9 سال گذشته که در شیائومی ۱۵ اولترا تست شد، با قابلیت‌های RAW 14 بیتی، iDCG، Staggered HDR و زوم ۲x یا ۴x درون‌سنسوری، تأثیرگذاری بالایی داشت که به آخرین قابلیت مهم زوم برای بسیاری از بهترین دوربین‌های زوم امسال و آینده تبدیل شده است. اساسا این فناوری با برداشت ۱۲.۵ مگاپیکسل از مرکز یک سنسور ۵۰ یا ۲۰۰ مگاپیکسلی، زوم ۲x یا ۴x را در سخت‌افزار فراهم می کند، به جای آنکه مانند مدل‌های قدیمی‌تر پیکسل به پردازش نرم‌افزاری متکی باشد.

براین‌اساس زوم درون‌سنسوری و پریسکوپ‌های فشرده‌تر، پوشش زوم یکپارچه‌ای را ارایه خواهند داد. اما مشکل اینجا است که استفاده از پیکسل‌های کوچک‌تر منجر به کاهش جذب نور می‌شود و برای استخراج رنگ‌های دقیق به بازسازی دقیقی نیاز دارد، مانند فناوری E2E AI Remosaic سامسونگ. جدیدترین سنسورهای GNJ سامسونگ، سری LYT سونی و OV50 امنی‌ویژن همگی از فناوری‌های مشابهی بهره می‌برند، به این معنی که این ویژگی تا سال ۲۰۲۶ در مدل‌های بیشتری دیده خواهد شد.

بااین‌حال، برخی نوآوری‌ها اخیرا در زمینه زوم با برد بالا ظهور کرده‌اند. سامسونگ در CES 2025 مفهوم All Lenses on Prism (ALoP) خود را برای بهبود کیفیت زوم معرفی کرد. این فناوری عناصر لنز را روی منشور در دوربین‌های پریسکوپ قرار می‌دهد و در عین‌حال امکان استفاده از دیافراگم موثر بزرگتر را فراهم می‌کند. دیافراگم‌های باریک بزرگترین مشکل دوربین‌های زوم در نور کم هستند.

فناوری مشابهی هم اکنون در گوشی‌های تجاری موجود است. ساختار پریسکوپ سهمنشوره OPPO در Find X8 Pro و X8 Ultra با یک سنسور ۵۰ مگاپیکسلی ۱/۱.۹۵ اینچی LYT-600 قدرت گرفته است. احتمالاً این تنظیمات در وانپلاس ۱۳ نیز وجود دارد. از سوی دیگر، راهاندازیهای چندلنزی “استکشده” و پریسکوپهای تاشوی بلندتر، زومهای بلندبرد را قدرتمندتر میکنند، در حالی که ایدههای نوآورانهای مانند فاصله کانونی متغیر سونی و پریسکوپ دوعدسی هوآوی انعطافپذیری بیشتری ارائه میدهند.

آینده بدون هوش مصنوعی ممکن نیست
هوش مصنوعی در حال حاضر بخش اصلی تجربه عکاسی با گوشیهای هوشمند است و روزبهروز نقش پررنگتری پیدا میکند. از تنظیمات ظریف نوردهی تا بازسازی کامل صحنه، هوش مصنوعی امروزه بار اصلی پردازش را بر عهده دارد و جدیدترین چیپستهای مدیاتک و کوالکام به سریعتر پایین آمدن قیمت این فناوریها کمک میکنند. اگرچه پیادهسازی هوش مصنوعی گاهی نامحسوس و گاهی بسیار سنگین است، برخی برندها نشان دادهاند که این فناوری چقدر میتواند قدرتمند باشد.

به عنوان مثال، وانپلاس ۱۳ را در نظر بگیرید. قابلیتهای زوم چشمگیر آن از یک لنز تلهفوتو ۳x معمولی، نمایشی از قدرت پردازش هوشمصنوعی است. و البته، سری پیکسل گوگل همچنان استانداردهای عکاسی محاسباتی را تعیین میکند و از ادغام HDR تا دقت تن پوست را با ظرافت بالایی مدیریت میکند. پیکسل ۱۰ گوگل احتمالاً با ویژگیهای نسل بعدی مانند تقسیمبندی معنایی پیشرفته و زوم تقویتشده با هوش مصنوعی که نتایج شارپتری در بزرگنماییهای بالا بدون نیاز به اپتیک سنگین ارائه میدهد، پیشرفت بیشتری خواهد داشت. به همین ترتیب، موتور فوتونیک اپل نیز بدون شک با عرضه آیفون ۱۷ ارتقا خواهد یافت.

در آینده نزدیک، انتظار میرود هوش مصنوعی نقش بزرگتری در عکاسی در نور کم ایفا کند. به جای انباشتن چندین فریم و امید به بهترین نتیجه، گوشیها بیشازپیش از مدلهای نویز آموختهشده برای پاکسازی سایهها، حفظ بافت و جلوگیری از اثر شبح استفاده خواهند کرد. این امر باید منجر به عکسهای شب تمیزتر و طبیعیتر، بهویژه برای سوژههای متحرک مانند افراد یا حیوانات خانگی شود.

هوش مصنوعی بدون شک میتواند عکسها را بهتر کند، اما مراقب ترفندهای تبلیغاتی نیز باشید.
فیلمبرداری نیز شاهد ارتقای هوش مصنوعی خواهد بود. برخی گوشیهای جدید از پردازش معنایی بلادرنگ برای تشخیص سوژه و بهینهسازی فوکوس، نوردهی و تُن بهصورت مجزا برای هر شیء استفاده میکنند. بهزودی، گوشیهای معمولیتر نیز این کنترل هایلایت برتر، تن پوست دقیقتر و جداسازی بهتر پسزمینه را برای ویدیو و عکس ارائه خواهند داد. همچنین احتمالاً بوکه سینمایی تثبیتشده و تغییر نورپردازی با هوش مصنوعی تعاملیتر و قابل ویرایش پس از ضبط خواهند شد.

بهطور خلاصه، هوش مصنوعی دیگر فقط یک واژه پرطمطراق نیست؛ در حال تبدیل شدن به ستون فقرات عکاسی موبایل است. از زوم بهتر و عکسهای تمیزتر در نور کم تا فیلمبرداری هوشمندتر و ابزارهای خلاقانه پساپردازش، هوش مصنوعی در حال تغییر نحوه دیدن و درک دنیا توسط دوربینها است. بهترین بخش؟ بسیاری از این نوآوریها بهصورت محلی روی دستگاه اجرا میشوند که عملکرد سریعتر و کنترل بیشتری را بدون نیاز به ابر در اختیار کاربران قرار میدهد.

رده میانی را دستکم نگیرید
اگرچه پرچمداران هنوز جذابترین فناوریهای جدید را دریافت میکنند، اما گوشیهای رده میانی بهسرعت در حال رسیدن به آنها هستند. مدلهای میانرده امروزی از قبل از ویژگیهایی مانند فیلمبرداری ۴K، تثبیت تصویر اپتیکال (OIS) و فوکوس خودکار فاز-تشخیصی پشتیبانی میکنند. این مشخصات تا چند سال پیش فقط در گوشیهای ۱۰۰۰ دلاری دیده میشد. اخیراً حتی شاهد حضور لنز تلهفوتو در برخی گوشیهای بسیار مقرونبهصرفه بودهایم که انعطافپذیری عکاسی آنها را بهطور چشمگیری افزایش داده است.

تولیدکنندگان سنسور مانند امنیویژن به پیشبرد این تغییر کمک میکنند. به عنوان مثال، سنسور OV50M40 این شرکت برای کاهش هزینه و پیچیدگی طراحی شده است، در حالی که همچنان از ویژگیهای پیشرفتهای مانند HDR چندفریمی و فوکوس خودکار سریع پشتیبانی میکند. البته معمولاً سنسور کوچکتر و اپتیک سادهتر از معایب آن است، اما قابلیتهای کلی همچنان در حال بهبود هستند.

تا ۲۰۲۶–۲۰۲۷، انتظار میرود گوشیهای میانرده به استانداردهایی مانند دوربین اصلی ۵۰ مگاپیکسلی با چینش چهارپیکسلی، فیلمبرداری ۴K/30 و بهینهسازی صحنه مبتنی بر هوش مصنوعی مجهز شوند – که در واقع با مشخصات پرچمداران ۲۰۲۳–۲۰۲۴ برابری میکند. حداقل در مورد دوربین اصلی اینطور است.

بهطور خلاصه، کاربران رده میانی عقب نخواهند ماند؛ آنها از بهبودهای مستمر در سختافزار و نرمافزار بهرهمند خواهند شد، زیرا فناوریهای پرچمدار بهتدریج به این بخش راه مییابند.

تکامل آنچه از قبل میشناسیم و دوست داریم
در نگاه کلی، انتظار ندارم در دو سه سال آینده شاهد انقلابی بزرگ در اندازه یا فرمفاکتور دوربینهای موبایل باشیم. بااینحال، این بدان معنا نیست که گوشیهای امروزی به بالاترین حد ممکن خود رسیدهاند.

ترکیب فناوری سنسورهای جدید، طراحی اپتیک و هوش مصنوعی به این معنی است که حتی تا ۲۰۲۶/۲۰۲۷ میتوانیم شاهد بهبودهای چشمگیر – بهویژه در دستگاههای پرچمدار – باشیم. ویژگیهایی مانند ادغام زوم چنددوربینی، حالتهای شب با رزولوشن فوقبالا و HDR تمامصحنه ممکن است بهزودی به استاندارد تبدیل شوند و حتی به مدلهای مقرونبهصرفهتر نیز راه یابند.

درحالیکه دوربینهای گوشیهای هوشمند در حال حاضر – در صورت تمکن مالی – شگفتانگیز هستند، صنعت بهسرعت در حال تحول در جنبههای سختافزاری و نرمافزاری است. چیزهای زیادی برای هیجانزدگی علاقهمندان به عکاسی در نسلهای آینده وجود دارد.