نامزدها و برندگان؛ غایبان و پرسشها
البته چیزی که میخواهم بگویم نقدی که هر سال بر نحوهی اهدای جوایز در جشنواره وجود دارد؛ چه طور ممکن است هفت نفر داور در مدتی بسیار محدود و و تحتفشار مسئولان و رسانهها، تعداد قابل توجهی فیلم ببیند و در جزئیاتی مثل بهترین صداگذاری، بهترین جلوههای ویژه، بهترین صدابرداری و… نیز نظر بدهند؟ در حالی که بعضیهایشان اصلا در مورد برخی از حوزههای واقعا تخصصی هیچ اطلاعاتی ندارد. برای روشن شدن مطلب میگویم که در جشنوارههای مهم دنیا مثل ونیز، کن و برلین، داوران فقط به رشتههای اصلی جایزه میدهند و یک جایزه را برای بهترین دستاورد هنری کنار میگذارند که یک سال ممکن است به طراحی صحنه و سال دیگری به تدوین یک فیلم تعلق بگیرد. در جشن اسکار نیز داوری رشتههای مختلف این گونه است که بیش از ۶۰۰۰ هزارنفر اعضای آکادمی، هر کس فقط در حوزهی خودش توانایی اظهار نظر دارد؛ صدابردار فقط میتواند بهترین صدابرداری را انتخاب کند و کارگردان فقط بهترین کارگردانی را و تنها در بخش بهترین فیلم تمام اعضای آکادمی مجاز به رای دادن هستند. نبودن اصولی این چنینی در جشنوارهی فیلم فجر باعث شده تا هر سال اعلام نامزدیها و جوایز با اعتراضات گوناگونی همراه باشد که امسال سرآمدشان بود.
در جشنوارههای مهم دنیا مثل ونیز، کن و برلین، داوران فقط به رشتههای اصلی جایزه میدهند و یک جایزه را برای بهترین دستاورد هنری کنار میگذارند که یک سال ممکن است به طراحی صحنه و سال دیگری به تدوین یک فیلم تعلق بگیرد
امسال در نحوهی اعلام نامزدیها بدون رعایت هیچ نظم و اصولی که عرف تمام جشنوارههای سینمایی است، در یک رشته ۳ نامزد و در رشتهای دیگر ۵ نامزد اعلام میشد. در بخش بهترین فیلمنامه سه فیلم در بخش بهترین فیلمنامهی اقتباسی و سه فیلم در بخش بهترین فیلمنامهی اورجینال نامزد شدند. چه نیازی به این دستهبندی بود در حالی که تعداد فیلمهای اقتباسی در سینمای ایران حتی به تعداد انگشتان یک دست هم نمیرسد. غایبان بزرگی هم در بین نامزدها به چشم میآید. با چه متر معیاری بازی هادی حجازیفر در بی همه چیز دیده نشد؟ هوتن شکیبا دیگر قرار بود چه کار بکند تا حداقل نامزد سیمرغ شود؟ بازی به اندازهی هدیه تهرانی حتی در حد کاندیدای سیمرغ شدن هم نبود؟ درست است که داورها مختار هستند و هر کدام سلیقه و برداشت شخصی خودشان را دارند اما ما داریم دربارهی بزرگترین رویداد فرهنگی کشورمان صحبت میکنیم جایی که مسیر آیندهی فیلمسازان و سینمای ایران در آن مشخص میشود. کاش حداقل داورها در کنفرانسی خبری در انتهای جشنواره دلایل انتخابها و کنار گذاشتنهایشان را توضیح میدادند.
لیست برندگان را که حتما دیدهاید؛ بهترین فیلم و بهترین کارگردانی به «یدو» رسید، بهترین بازیگران نیز رضا عطاران، رویا افشار، گلاره عباسی و پویا رحیمی سام شدند. فیلمنامهی اقتباسی هم به بی همه چیز و فیلمنامهی اورجینال به زاوالا رسید. با توجه به انتخابهای سلیقهای داروران من نیز در زیر انتخابهای خودم را در رشتههایی که به نظرم میرسد لایق دریافت جایزه بودند نام خواهم برد. در ضمن نقد فیلمهای ابلق، شیشلیک، تی تی و بی همه چیز را نیز میتوانید با کلیک کردن روی اسمشان بخوانید.
اما بهترینها فیلمهای جشنوارهی فجر سیونهام از نظر من:
- بهترین فیلم: بی همه چیز
- بهترین کارگردانی: محسن قرایی برای فیلم بی همه چیز
- بهترین فیلمنامه: محسن قرایی و محمد داوودی برای فیلم بی همه چیز
- بهترین بازیگر نقش اول زن: الناز شاکردوست برای هر دو فیلم تی تی و ابلق
- بهترین بازیگر نقش مکمل مرد: هادی حجازیفر برای فیلم بی همه چیز
- بهترین بازیگر نقش مکمل زن: مشترکا گلاره عباسی و گیتی نعیمی برای فیلم ابلق