0/10

برترین عوامل سازنده‌ مجموعه‌های دهه ۹۰ چه کسانی هستند؟

از Friends تا Frasier

0/10 ۰ ۱۱ شهریور ۱۴۰۴ تلویزیون کپی لینک

مجموعه‌های تلویزیونی دهه ۹۰ نه‌تنها خاطرات جمعی یک نسل را ساخته‌اند، بلکه بستری برای درخشش عوامل برجسته نیز بوده‌اند. اما این برترین‌ها به‌طور مستقل به شهرت نرسیدند؛ پشت موفقیتشان گروه‌ها و جریان‌هایی قرار داشت که مسیر حرفه‌ای آن‌ها را شکل داد. به طور کلی این مقاله به بررسی نقش این گروه‌ها و پیوندشان با عوامل شاخص آن دوران می‌پردازد.

مجموعه‌های دهه ۹۰ یکی از برجسته‌ترین مقاطع تاریخ تلویزیون محسوب می‌شوند. این آثار توانستند ترکیبی از نوآوری در روایت، معرفی چهره‌های تازه و تثبیت نام‌های آشنا را در ذهن مخاطبان جای دهند. برترین عوامل فعال در این دوره تنها به توانایی فردی متکی نبودند، بلکه اغلب در بستر گروه‌ها و جریان‌های سازمان‌یافته فعالیت می‌کردند. نقش شبکه‌های تلویزیونی پرمخاطب، تیم‌های تولیدی با تجربه و انجمن‌های فرهنگی در پرورش و هدایت این افراد غیرقابل انکار است. بنابراین بررسی جایگاه هر یک از عوامل شاخص بدون توجه به این گروه‌ها تصویری ناقص از روند شکل‌گیری و ماندگاری آنان ارائه می‌دهد.
در ادامه باید توجه داشت که مجموعه‌های دهه ۹۰ با حمایت همین گروه‌ها به سطحی تازه از استانداردهای تولید دست یافتند. همکاری‌های مستمر میان کارگردانان، نویسندگان و بازیگران با تیم‌های پشتیبان، شرایطی را فراهم کرد که خلاقیت و نوآوری به شکل گسترده در تولیدات آن زمان دیده شود. بسیاری از بازیگران شناخته شده مسیر رشد خود را مدیون نقش‌های کوچک اما اثرگذاری هستند که در همین فضا تجربه کردند و برخی از نویسندگان و کارگردانان نیز با اتکا به حمایت گروهی توانستند روایت‌های تازه و سبک‌های متفاوت را به نمایش بگذارند. در نتیجه، عوامل برجسته این دوران نه به عنوان محصول فردی، بلکه به عنوان نتیجه هم‌افزایی جمعی و همراهی گروه‌های موثر در حافظه فرهنگی جامعه ثبت شدند. با وجود این تفاسیر در ادامه این مطلب با رسانه سرگرمی همراه باشید، چرا که قرار است به بررسی برترین عوامل سازنده‌ مجموعه‌های دهه ۹۰ بپردازیم.

ER

درام‌های پزشکی سال‌هاست به‌عنوان یکی از ژانرهای ثابت تلویزیون شناخته می‌شوند، اما مجموعه ER استانداردهای تازه‌ای در کیفیت و واقع‌گرایی ایجاد کرد. داستان این مجموعه در نسخه‌ای خیالی از بیمارستان Cook County General در شهر Chicago روایت می‌شد. ER پزشکان و پرستارانی را به تصویر می‌کشید که در فضای پرتنش و پرسرعت اورژانس با حجم بی‌پایانی از بیماران و ساعت‌های کاری طولانی مواجه بودند. چالش اصلی برای این گروه آن بود که در کنار رسیدگی به مسئولیت‌های طاقت‌فرسا، تلاش کنند زندگی شخصی خود را نیز حفظ کنند.
این مجموعه به بخش جدایی‌ناپذیر شبکه NBC تبدیل شد و طی ۱۵ فصل پخش، با استقبال مداوم مخاطبان و نقدهای مثبت همراه بود. تغییرات متعدد در ترکیب بازیگران در طول زمان، اگرچه طبیعی بود، هرگز موفقیت کلی سریال را تهدید نکرد، زیرا پایه و اساس آن بر گروه بازیگری اصلی استوار بود. حضور Anthony Edwards در نقش Dr. Mark Greene، Julianna Marguiles در نقش پرستار Carol Hathaway و George Clooney در نقش Dr. Doug Ross، هر هفته مخاطبان را پای تلویزیون نگه می‌داشت. ER همچنین سکوی پرتابی برای George Clooney شد تا در سال ۱۹۹۹ راهی سینما شود، اما تلاش و مهارت سایر بازیگران اصلی بود که به بینندگان انگیزه می‌داد تا هر هفته داستان‌های پرهیجان اورژانس را دنبال کنند.

Everybody Loves Raymond

شبکه CBS با پخش سیتکام Everybody Loves Raymond به موفقیتی بزرگ دست یافت؛ مجموعه‌ای که با نویسندگی هوشمندانه و اجرای بازیگرانش به یک اثر ماندگار بدل شد. داستان درباره Ray Barone با بازی Ray Romano است؛ یک خبرنگار ورزشی که همراه با همسرش Debra با بازی Patricia Heaton و دو فرزندشان در Long Island زندگی می‌کنند. مشکل اصلی زمانی آغاز می‌شود که والدین پرحرف و مداخله‌گر Ray یعنی Frank با بازی Peter Boyle و Marie با بازی Doris Roberts درست روبه‌روی خانه آن‌ها زندگی می‌کنند و همراه با برادر بزرگ‌تر خانواده، Robert با بازی Brad Garrett، مرتب به زندگی خصوصی آن‌ها سرک می‌کشند.
هر شخصیت در این مجموعه به‌قدری دقیق پرداخته شده بود که تمرکز داستان روی هر ترکیبی از شخصیت‌ها می‌توانست نتیجه‌ای خنده‌دار به همراه داشته باشد. از Robert کم‌حرف گرفته تا مادر پرخاشگر خانواده، هرکدام توانایی درخشیدن داشتند و در عین حال فضا را برای دیگران باز می‌کردند تا لحظات کمدی پررنگ‌تری خلق شود. با وجود ۹ فصل پیاپی، خلاقیت این مجموعه هیچ‌گاه رنگ تکرار به خود نگرفت و خانواده Barone همواره توانستند مخاطبان را سرگرم کنند.

The Fresh Prince of Bel-Air

سیتکام The Fresh Prince of Bel-Air یکی از آثار پرطرفدار دهه ۹۰ بود که Will Smith در آن نسخه‌ای خیالی از خودش را ایفا می‌کرد. او از Philadelphia به محله‌ای مرفه در Bel-Air، California فرستاده می‌شود تا در کنار خانواده دایی‌اش زندگی کند. Smith در همان زمان به‌قدری کاریزماتیک و پرانرژی بود که آینده‌ای درخشان در سینما برای او اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسید.
با این حال، موفقیت مجموعه تنها به حضور Smith محدود نمی‌شد. شخصیت‌های اطراف او از Carlton گرفته تا Uncle Phil، به‌خوبی پرداخته شده بودند. Carlton با تمام غرابت‌هایش شخصیتی وفادار و دوست‌داشتنی داشت و Uncle Phil با وجود سخت‌گیری‌هایش پدری دلسوز بود که احترامش برای Will ارزش فراوانی داشت. شیمی میان این خانواده و تعاملاتشان موجب شد مجموعه به تجربه‌ای فراموش‌نشدنی بدل شود.

Freaks and Geeks

هرچند سیتکام Freaks and Geeks تنها یک فصل کوتاه روی آنتن رفت، اما به‌عنوان یکی از underrated‌ترین مجموعه‌های دهه ۹۰ شناخته می‌شود. داستان که در سال ۱۹۸۰ جریان دارد، درباره دانش‌آموزان William McKinley High School در شهری کوچک در Michigan است. گروه freaks بیشتر وقت خود را صرف تفریح می‌کنند و ظرفیت‌های پنهانشان را نادیده می‌گیرند، در حالی‌که geeks تلاش می‌کنند awkward بودن خود را پشت سر بگذارند و در جامعه پذیرفته شوند.
هرچند مجموعه عمری کوتاه داشت، اما توانست ستاره‌های آینده‌ای چون Seth Rogen، Linda Cardellini و Jason Segel را معرفی کند. بازیگران جوان سریال با اجرای طبیعی خود توانستند تجربه پرهیجان، پراسترس و گاه دردناک دوران نوجوانی را به تصویر بکشند. همین ترکیب استعدادهای تازه، Freaks and Geeks را به اثری خاص و به‌یادماندنی بدل کرد.

Twin Peaks

سریال Twin Peaks تجربه‌ای بود که مخاطبان تلویزیون تا پیش از آن مشابهش را ندیده بودند. روایت داستان با کشف جسد Laura Palmer (با بازی Sheryl Lee)، ملکه نوجوان جشن‌های مدرسه، آغاز شد؛ جسدی که پیچیده در پلاستیک در حاشیه شهری کوچک و جنگلی به نام Twin Peaks پیدا شد. ورود مأمور اف‌بی‌آی Dale Cooper (با بازی Kyle MacLachlan) برای حل این پرونده، هم نعمتی برای شهر بود و هم نفرینی بزرگ؛ چراکه تلاش او برای شناسایی قاتل، پرده از رازهای عجیبی برداشت که نشان می‌داد پشت ظاهر آرام این جامعه‌ی کوچک، تاریکی تکان‌دهنده‌ای پنهان است.
برخلاف بسیاری از مجموعه‌های هم‌دوره، Twin Peaks با گروهی بسیار گسترده و متنوع از شخصیت‌ها همراه بود که در ابتدا حتی ممکن بود برای مخاطبان گیج‌کننده به نظر برسد. از Log Lady مرموز گرفته تا کارکنان رستوران Double R Diner، شخصیت‌های عجیب و خاص، بخشی جدایی‌ناپذیر از جهان سریال بودند و به مأمور کوپر فهرستی طولانی از مظنونان ارائه می‌کردند. هرچند بسیاری از اعضای این گروه بزرگ فرصت حضور طولانی مقابل دوربین را نداشتند، اما در کنار هم تأثیری عمیق و ماندگار بر بینندگان گذاشتند؛ تأثیری که باعث شده است دهه‌ها پس از پایان پخش سریال، شهر خیالی Twin Peaks همچنان یکی از رازآلودترین و جذاب‌ترین مکان‌ها در تاریخ تلویزیون باقی بماند.

Seinfeld

یک مجموعه تنها زمانی می‌تواند درباره هیچ‌چیز باشد که شخصیت‌های روی صحنه آن‌قدر جذاب باشند که تماشاگر بخواهد حتی بی‌عملی آن‌ها را دنبال کند. سیتکام بسیار محبوب Seinfeld داستان کمدین استندآپ Jerry Seinfeld را روایت می‌کرد که نسخه‌ای خیالی از خودش را در حال زندگی و اجرای کمدی در شهر New York به نمایش می‌گذاشت. همراه او در ماجراجویی‌های روزمره و تحلیل‌های جزئی، دوستانش Elaine با بازی Julia Louis-Dreyfus، George با بازی Jason Alexander و همسایه‌اش Kramer با بازی Michael Richards حضور داشتند.
داشتن تنها چهار شخصیت اصلی در یک سیتکام به این معنا بود که هر کدام باید سهم بزرگی از بار داستان را به دوش بکشند، اما برای گروه بازیگران بااستعداد Seinfeld این هرگز مشکلی نبود. هر یک از آن‌ها سبک خاص خود را در طنز به نمایش می‌گذاشت و همین تفاوت‌ها در کنار شیمی طبیعی میانشان، هماهنگی کم‌نظیری خلق می‌کرد. افزون بر این، حضور شخصیت‌های فرعی مانند Newman با بازی Wayne Knight و David Puddy با اجرای Patrick Warburton باعث شد تصویری طنزآمیز و اغراق‌شده از شهر New York شکل بگیرد که مخاطبان با اشتیاق به تماشای آن می‌نشستند. Seinfeld به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین مجموعه‌های دهه ۹۰ توانست نشان دهد چگونه یک کمدی ظاهراً ساده می‌تواند به اثری ماندگار بدل شود.

Frasier

Frasier، اسپین‌آف سیتکام کلاسیک Cheers، داستان روان‌پزشکی به نام Frasier Crane با بازی Kelsey Grammer را روایت می‌کرد که از Boston به زادگاهش Seattle در ایالت Washington بازمی‌گردد. او با تکیه بر روحیه نمایشی خود، به‌عنوان مجری یک برنامه رادیویی مشاوره روان‌پزشکی مشغول به کار می‌شود؛ اما زمانی که پدرش Martin با بازی John Mahoney پس از یک آسیب‌دیدگی نیازمند مراقبت می‌شود، این دو به ناچار هم‌خانه می‌شوند. در این میان، برادر عصبی Frasier یعنی Niles با بازی David Hyde Pierce از نظر مالی کمک می‌کند تا Martin یک مراقب خانگی به نام Daphne با بازی Jane Leeves داشته باشد. برخلاف بسیاری از سیتکام‌ها که در آغاز برای یافتن مسیر خود دچار مشکل می‌شوند، Frasier با اعتمادبه‌نفس شروع شد و توانست ترکیبی از شوخ‌طبعی و درام خانوادگی را در قالبی منحصربه‌فرد ارائه کند.
نویسندگی سریال از همان ابتدا هوشمندانه و ماندگار بود، اما آنچه Frasier را به موفقیتی فوری تبدیل کرد، شیمی بی‌درنگ میان بازیگران بود؛ هر یک با ریتم‌های متفاوت کمدی که مکمل یکدیگر بودند. بازیگران سریال به‌سرعت به چهره‌های ثابت تلویزیون تبدیل شدند و این مجموعه به یکی از طولانی‌ترین سیتکام‌های تاریخ بدل شد. Frasier در طول پخش خود ۱۱ فصل ادامه یافت و با دریافت ۳۷ جایزه Primetime Emmy از میان ۱۰۸ نامزدی، جایگاهی بی‌همتا در میان مجموعه‌های دهه ۹۰ و تاریخ تلویزیون به دست آورد.

The Simpsons

با تولید نزدیک به ۸۰۰ قسمت، دشوار است تصور کرد تلویزیون پیش از تبدیل‌شدن The Simpsons به یک پدیده فرهنگی چه شکلی داشته است. این مجموعه از همان آغاز به‌عنوان یک موفقیت بزرگ مطرح شد و هم‌زمان با یافتن هویت خود، توانست طراحی هنری و حس کمدی را به سطحی تازه برساند و انیمیشن را به مرکز توجه تلویزیون دهه ۹۰ وارد کند. شخصیت‌های Homer با صداپیشگی Dan Castellaneta، Bart با اجرای Nancy Cartwright، Lisa با صداپیشگی Yeardley Smith و Marge با اجرای Julie Kavner به نمادهای تلویزیون دهه ۹۰ تبدیل شدند، هرچند این تنها بخشی از دلایل موفقیت The Simpsons است.
در گذر زمان، جهان این مجموعه فراتر از فضای اتاق نشیمن خانواده Simpsons گسترش یافت و شهر Springfield با مجموعه‌ای گسترده از شخصیت‌ها به ستاره‌های پنهان داستان بدل شد. استمرار چند دهه‌ای این مجموعه فرصت داد تا هر شخصیت فرعی نیز در قسمت‌های اختصاصی به تصویر کشیده شود و عمقی غیرمنتظره به ظاهر ساده آن‌ها ببخشد. بی‌تردید، هیچ‌یک از این موفقیت‌ها بدون حضور گروهی افسانه‌ای از صداپیشگان از جمله Hank Azaria و Harry Shearer ممکن نبود؛ هنرمندانی که با استعداد خود برخی از ماندگارترین شخصیت‌های فرهنگ عامه را خلق کرده‌اند.

Friends

در دهه ۹۰ میلادی، مجموعه Friends در صدر قرار داشت و سایر آثار برای جایگاه دوم رقابت می‌کردند. در نگاه نخست، داستان شش دوست که در شهر New York وقت خود را با هم می‌گذراندند، طرحی ساده برای یک کمدی معمولی به نظر می‌رسید؛ اما ترکیب بازیگران و پویایی میان آن‌ها باعث می‌شد هر شوخی با قدرت تأثیرگذاری فراوان به مخاطب منتقل شود. یک قسمت از Friends می‌توانست درباره هر موضوعی ساخته شود، اما کافی بود بازیگران در کنار یکدیگر روی صحنه حاضر باشند تا همان قسمت به‌سرعت به یک کلاسیک برای طرفداران تبدیل شود.
بازیگران Friends فراتر از ستاره‌های یک سیتکام بودند و در دهه ۹۰ به‌عنوان چهره‌های شاخص دنیای سرگرمی شناخته می‌شدند. هرچند برخی به محبوبیت بیشتری دست یافتند، اما هر شش نفر به‌سرعت به ستاره‌هایی تبدیل شدند که هنگام توقف تولید سریال، امکان انتخاب آزادانه پروژه‌های تازه را داشتند. شیمی میان آن‌ها و جذابیت جوانانه‌شان باعث شد شبکه‌هایی از جمله NBC به‌دنبال یافتن ترکیب مشابهی از بازیگران ناشناخته برای جذب مخاطب باشند، با این حال تاکنون هیچ مجموعه‌ای نتوانسته همان سطح از محبوبیت ماندگار و گستردگی تاثیرگذاری Friends را در میان مجموعه‌های دهه ۹۰ تکرار کند.

در ژانرهای متنوع، مجموعه‌هایی مانند The Simpsons و Freaks and Geeks با خلاقیت در روایت و معرفی بازیگران تازه‌کار، توانستند مخاطبان گسترده‌ای را جذب کنند و زمینه‌ساز ظهور ستاره‌های آینده شوند. آثار شهری و اجتماعی همچون Sex and the City و The Fresh Prince of Bel-Air نیز توانستند تعاملات پیچیده انسانی و روابط خانوادگی و اجتماعی را به‌گونه‌ای به تصویر بکشند که هم سرگرم‌کننده و هم آموزنده باشد.
در نهایت، موفقیت این مجموعه‌ها تنها به داستان‌ها و شخصیت‌ها محدود نمی‌شود؛ بلکه ترکیبی از انتخاب صحیح بازیگران، شیمی میان آن‌ها، خلاقیت نویسندگان و مدیریت حرفه‌ای پشت صحنه باعث شد این آثار حتی پس از چند دهه همچنان برای مخاطبان امروز جذاب و قابل احترام باقی بمانند. مجموعه‌های دهه ۹۰ نمونه‌ای بی‌نظیر از توانایی تلویزیون در ایجاد تعادل میان سرگرمی، هنر و ارتباط انسانی هستند و جایگاه آن‌ها در تاریخ تلویزیون تا همیشه ماندگار خواهد بود.