-
0/10
چرا شکست فیلم The Fantastic Four رخ داد و اینقدر مهم است؟
شکست اثری که همه به موفقیتش اطمینان داشتند
شکست فیلم The Fantastic Four را نباید یک اتفاق شومِ ساده دانست، بلکه زنگ خطری برای استودیو مارول است که روزی شکست ناپذیر بنظر می‌رسید.
فیلم The Fantastic Four: First Steps که آغازگر فاز ششم Marvel Cinematic Universe محسوب می‌شود، روایت تازه‌ای از نخستین خانواده ابرقهرمانی مارول ارائه می‌دهد. داستان در فضایی با حال و هوای دهه ۱۹۶۰ میلادی و در بستری آینده نگرانه جریان دارد؛ جایی که رید ریچاردز، سوزان استورم، جانی استورم و بن گریم در پی یک ماموریت علمی پرخطر، به شکل غیرمنتظره‌ای قدرت‌های خارق العاده‌ای به دست می‌آورند. آن‌ها در کنار چالش‌های شخصی و روابط درون گروهی، با تهدیدی کیهانی روبرو می‌شوند که نه تنها زمین بلکه تعادل کهکشانی را هدف گرفته است. این روایت اقتباسی غیرمستقیم از داستان‌های کلاسیک چهار شگفت انگیز بوده و بواسطه رویکردی نو سعی دارد هم طرفداران قدیمی را راضی کند و هم نسل جدید تماشاگران را به سمت خود بکشاند.
از همان ابتدای معرفی، امید زیادی به موفقیت بزرگ The Fantastic Four: First Steps وجود داشت. پیش بینی می‌شد این فیلم نه تنها آغازگر قدرتمندی برای فاز ششم باشد، بلکه جایگاه گروه چهار شگفت انگیز را پس از سال‌ها ناکامی در سینما تثبیت کند. شروع طوفانی فیلم با فروش چشمگیر در هفته اول این انتظار را تقویت کرد و حتی رکوردهای قابل توجهی را شکست. اما در هفته دوم، افت ۶۶ درصدی فروش باعث نگرانی جدی کارشناسان و طرفداران شد. حالا این پرسش مطرح شده که آیا First Steps می‌تواند مسیر صعودی خود را بازیابد یا به سرنوشت آثار متوسط و فراموش شده اخیر مارول دچار خواهد شد.
شروعی نوید بخش
اکران فیلم The Fantastic Four: First Steps با پیش نمایش‌های پنجشنبه شب آغاز شد که ۲۴ میلیون دلار فروش داشت؛ بالاترین فروش پیش نمایش سال ۲۰۲۵ تاکنون به فیلم Superman با فروش ۲۲ میلیون دلار تعلق داشت. این رقم به سرعت نشان داد که اشتیاق مخاطبان مارول برای آغاز فاز ششم، به ویژه نسخه جدید نخستین خانواده ابرقهرمانی مارول بسیار بالاست.
مجموع فروش روز افتتاحیه فیلم به ۵۷ میلیون دلار رسید؛ دومین رقم بالای سال، پس از A Minecraft Movie. این آمار قدرتمند در روز نخست که با بهترین فروش پیش نمایش سال همراه شده بود، فیلم را در میان برترین افتتاحیه‌های تاریخ استودیو مارول قرار داد و آن را برای یک آغاز داخلی ۱۱۷ میلیون دلاری آماده کرد. این رقم، بزرگ‌ترین افتتاحیه مارول در سال ۲۰۲۵ و یکی از پنج افتتاحیه برتر سال در میان تمام استودیوها بود.
اگرچه این شروع چشمگیر، The Fantastic Four: First Steps را به عنوان پیشتاز گیشه معرفی کرد، ناظران صنعت سینما به نشانه‌های ظریفی اشاره کردند که ممکن است فیلم در همان روزهای نخست بخش عمده‌ای از مخاطبان خود را جذب کرده باشد. در مقایسه با Superman که در نخستین آخر هفته کامل خود روند پایدارتری داشت، Fantastic Four پس از شب پیش نمایش کاهش تندتری را تجربه کرد؛ عاملی که برخی تحلیلگران از همان ابتدا به عنوان نشانه‌ای احتمالی برای افت بزرگ‌تر در آخر هفته دوم مطرح کردند.
هفته دومِ نفرین شده!
در هفته دوم اکران، The Fantastic Four: First Steps همچنان جایگاه نخست گیشه را حفظ کرد اما با افت ۶۶ درصدی نسبت به افتتاحیه‌اش، تنها ۴۰ میلیون دلار فروش داخلی داشت. این کاهش یکی از شدیدترین افت‌ها برای یک عنوان در دنیای سینمایی مارول در سال‌های اخیر است و تنها مقداری بهتر از Captain America: Brave New World بود که در هفته دوم ۶۸ درصد افت فروش را به ثبت رساند. اکران‌های پس از Avengers: Endgame نشان داده‌اند که بیشترین افت فروش پس از آخر هفته افتتاحیه رخ می‌دهد. در میان ۳۷ فیلم دنیای سینمایی مارول، تندترین افت‌ها مربوط به همین دوره‌های پس از Endgame و دوران کووید ۱۹ بوده است. البته استثناهایی هم وجود دارد که برای مثال می‌توان به Spider-Man: No Way Home اشاره کرد. البته قسمت سوم مرد عنکبوتی با وجود افت مشابه به دلیل افتتاحیه بسیار بزرگ خود در نهایت تقریباً ۲ میلیارد دلار فروش جهانی داشت. همچنین Black Widow که به‌طور همزمان به‌عنوان یک نسخه‌ی پریمیوم در سرویس استریم دیزنی پلاس عرضه شد.
ریبوت چهار شگفت انگیز در دومین جمعه اکران خود تنها ۱۱.۷ میلیون دلار فروش داشت که نشان دهنده افت سنگین ۸۰ درصدی نسبت به روز افتتاحیه است. این کاهش شدید فیلم را از رسیدن به پیش بینی اولیه فروش آخر هفته دوم بین ۴۵ تا ۵۲ میلیون دلار دور کرد و باعث شد تا در نهایت تا یکشنبه به رقمی نزدیک‌تر به ۴۰ میلیون دلار برسد.
نگاهی به فروش لحظه‌ای
تا پایان سومین آخر هفته اکران خود، فیلم The Fantastic Four: First Steps به فروش‌های زیر دست یافت:
- فروش داخلی: ۲۳۰ میلیون دلار (افزایش از ۱۹۸ میلیون دلار)
- فروش بین المللی: ۲۰۴ میلیون دلار
- مجموع جهانی: حدود ۴۳۵ میلیون دلار (بسته به منبع)
مهم‌ترین رقیب این فیلم در هفته سوم، کمدی خانوادگی Freakier Friday محصول دیزنی است؛ اثری که با رویکردی سرگرم کننده و مناسب برای تمام سنین، شانس بالایی برای جذب خانواده‌ها و مخاطبان عام دارد. اکران این فیلم می‌تواند بخشی از سهم مخاطبان بالقوه First Steps را به خود اختصاص دهد، به خصوص مخاطبانی که دنبال تجربه‌های شادتری هستند.
در کنار Freakier Friday، فیلم ترسناک و رازآلود Weapons هم در همین بازه به روی پرده آمده است؛ اثری که با حال و هوایی تاریک و پرتنش، بیشتر به سمت مخاطبان بزرگسال و علاقه مندان به ژانر دلهره آورد متمایل است. این ترکیب از رقبا، باعث می‌شود First Steps در هر دو جبهه (خانواده‌ها و بزرگسالان) با چالش مواجه شود. در هفته چهارم، همچنان فشار این آثار تازه اکران شده ادامه داشته و از سوی دیگر، قدرت فروش بلاک باسترهای محبوب یعنی Superman و Jurassic World: Rebirth که هنوز در حال جذب مخاطبان هستند، تهدیدی جدی باقی می‌ماند. در چنین شرایطی، توان ماندگاری First Steps در گیشه بیش از هر زمان دیگری زیر ذره بین تحلیلگران قرار گرفته است.
بازخوردهای منتقدان و مخاطبان
فیلم The Fantastic Four: First Steps که قرار است آغازگر فاز ششم دنیای سینمایی مارول باشد، تاکنون توانسته است بازخوردی قابل توجهی را از سوی منتقدان و مخاطبان کسب کند. بر اساس آمار، اثر مزبور امتیاز ۸۶ درصد را از منتقدان وب سایت Rotten Tomatoes، نمره ۶۵ از ۱۰۰ را در وب سایت متاکریتیک و درجه A⁻ از سینمااسکور به دست آورده است. منتقدان و مخاطبان بیش از همه از زیبایی شناسی آینده نگرانه دهه ۱۹۶۰ میلادی و شیمی چشمگیر بین اعضای بازیگران تمجید کرده‌اند. با این حال، برخی ایراداتی همچون ریتم ناپایدار روایت و خطوط داستانی کم پرداخت شده را از نقاط ضعف فیلم دانسته‌اند.
ریبوت مجموعه فیلم‌های چهار شگفت انگیز به عنوان نقطه شروعی تازه برای آن دسته از مخاطبانی است که نتوانسته‌اند با «تکالیف» پیچیده و انبوه دنیای سینمایی مارول همراه شوند. به بیان ساده‌تر، بهم پیوستگی آثار MCU از لحاظ داستانی به یک تکلیف پیچیده تبدیل شده و بسیاری از مخاطبان را از ادامه تماشای فیلم‌ها و سریال‌ها باز داشته است. به خصوص اینکه قصه‌ها نه در یک فرمت، بلکه در دو فرمت سینما و تلویزیون پخش می‌شوند. جدا از روایت در یک جهان موازی که درک داستان را برای مخاطبان تازه وارد راحت‌تر کرده، پرداختن به موضوع جهان‌های موازی و چگونگی دسترسی به آن‌ها باعث شده درک قصه برای تعدادی از مخاطبان جدید سخت باشد.
دلیل افت فروش چیست؟
تحلیلگران صنعت سینما، عملکرد The Fantastic Four: First Steps در دومین آخر هفته اکران را حاصل ترکیبی از عوامل مختلف مثل دیدگاه نسبتاً منفی نسبت به برند مارول، ویژگی‌های جمعیت شناختی مخاطبان و اشباع ژانر ابرقهرمانی (شاید هم اشباع فرنچایز MCU) می‌دانند. اسکات مندلسون، ستون نویس باکس آفیس در Puck News و کارشناس The Outside Scoop، معتقد است دنیای سینمایی مارول بیشتر از هر زمان دیگری به طرفداران پر و پاقرص خودش اتکا کرده و دیگر مانند گذشته نتوانسته مخاطبان گسترده‌تری را جذب کند. او این روند را با قسمت‌های پایانی مجموعه‌های Hunger Games و Twilight مقایسه می‌کند؛ آثاری که همچنان فروش بالایی داشتند اما دیگر برای عموم مردم فیلم‌های رویدادی (فیلم رویدادی به آن دسته از آثار سینمایی گفته می‌شود که معمولاً بلاک باستر بوده و اکرانشان حکم یک رویداد فرهنگی بزرگ را دارد که توجه‌های زیادی را به خود جلب می‌کنند) محسوب نمی‌شدند: «دنیای سینمایی مارول دارد تبدیل می‌شود به تجربه‌ای صرفاً برای طرفداران … نه برای تماشاگران عادی، فیلم‌های رویدادی این روزها Superman، Jurassic World Rebirth و F1 هستند.»
مندلسون همچنین به فرنچایز مارول اشاره کرده و یادآور می‌شود که مجموعه چهار شگفت انگیز همیشه در جایگاهی متوسط قرار داشته و چندان برای عموم مخاطبان جذابیت ندارد. او می‌گوید نسخه جدید چهار شگفت انگیز «بیشتر خودش را به عنوان یک فیلم دیگر از Fantastic Four معرفی کرده» تا یک رویداد سینمایی تازه و اجتناب ناپذیر. دیگر تحلیلگری که نظرش را به اشتراک گذاشته، براندون کاتز از Greenlight Analytics و Observer است. او با استناد به داده‌های مرتبط با مخاطبان این نظر را تایید می‌کند. کاتز توضیح می‌دهد مخاطبان Superman به‌طور میانگین مسن‌تر بوده‌اند و بیشتر مردان بالای ۳۵ سال را شامل می‌شدند، در حالی که فیلم جدید چهار شگفت انگیز بیشتر میان مردان زیر ۳۵ سال محبوب بوده است؛ این یعنی جذابیت برای یک گروه جمعیتی محدودتر و کوچکتر! به گفته کاتز، همین تمرکز بر گروهی کوچکتر باعث شد فیلم نتواند مخاطبانی فراتر از طرفداران متعهد مارول را به سالن‌ها بکشاند و همین امر به افت شدید فروش در هفته دوم منجر شد.
براندون کاتز یادآور می‌شود حتی نقدهای مثبت هم همیشه نمی‌توانند بر خستگی تماشاگران غلبه کنند: «تماشاگران عمومی می‌گویند دیدن چیزهای تکراری، حتی وقتی با کیفیت و خوش ساخت باشند، لزوماً کافی نیست تا مردم را به سالن سینما بکشاند.»کاتز ادامه داد ارتباط فیلم First Steps به MCU باعث جهش فروش در هفته اول شد اما ماهیت این فیلم به عنوان یک بازسازی نسبتاً آزاد از Rise of the Silver Surfer، جذابیت آن را برای عموم کاهش داد. در مقابل، Superman به عنوان یک بازآفرینی کاملاً جدید معرفی شد و توانست دامنه مخاطبان خود را فراتر از طرفداران دی سی گسترش دهد.
آیا مدیران مارول باید نگران باشند؟
افت ۶۶ درصدی فروش در دومین آخر هفته اکران، فیلم The Fantastic Four: First Steps را در میانه بازه عملکرد تجاری آثار فاز پنجم MCU قرار می‌دهد؛ جایگاهی میان کاهش ۴۸ درصدی Guardians of the Galaxy Vol. 3 و افت ۷۸ درصدی The Marvels، و تقریباً همسطح با کاهش ۶۸ درصدی Captain America: Brave New World. بر اساس داده‌های اختصاصی Diesel Labs، میانگین افت فروش در دومین هفته اکران فیلم‌های مارول حدود ۶۳ درصد است، در حالی که این رقم برای آثار اکشن ماجراجویی غیرمارولی حدود ۵۳ درصد گزارش شده است. Diesel Labs در گزارش خود می‌گوید: «از دید ما، هیاهوی رسانه‌ای پیرامون این افت تا حدی بی‌مورد است. بر اساس تحلیل ما، این کاهش در محدوده عملکرد مرسوم مارول قرار می‌گیرد.»
با این حال، اسکات مندلسون هشدار می‌دهد مشکل اصلی فراتر از اعداد و آمار و در حوزه «فرسایش برند» است: «اگر برند مارول تا جایی آسیب ببیند که نتواند از عناوین جدیدِ معرفی شده به سینما فیلم‌های پرفروش بسازد، ناچار می‌شود مدام فرنچایزهای خود را ریبوت کند.» براندون کاتز هم معتقد است که راه حل، «بازسازی» است نه عقب نشینی: «MCU باید میزان پیش نیازهای مخاطبان برای دنبال کردن داستان‌ها را کاهش دهد، یک روایت منسجم‌تر و درهم‌تنیده با نقاط اوج و مراحل پیشروی واضح برای رویدادهای کراس اور ایجاد کند، جسارت خلاقانه بیشتری به خرج دهد تا ایده‌های تازه به مخاطب ارائه کند. در عین حال، کنترل بودجه را حفظ کند. درس این تجربه عقب نشینی نیست، بلکه بازطراحی است.» با فروش جهانی حدود ۴۳۵ میلیون دلاری در زمان انتشار این گزارش، فیلک The Fantastic Four: First Steps هنوز به نقطه سوددهی خود که معمولاً ۲.۵ تا ۳ برابر بودجه تولید ۲۰۰ میلیون دلاری تخمین زده می‌شود، نرسیده است.
این افت ممکن است از دیدگاه برخی برای مارول «عادی» به نظر برسد اما پرسش اصلی این است که آیا استودیو می‌تواند با ایده‌های تازه‌تر و روایت‌های در دسترس‌تر، دوباره مخاطبان عمومی را جذب کند یا اینکه همچنان باید روی شخصیت‌های شاخص، نوستالژی و کراس اورها تکیه کند. سال ۲۰۲۶ دقیقاً همین موارد را با Spider-Man: Brand New Day و Avengers: Doomsday به همراه دارد؛ آثاری که با اطمینان زیاد می‌توان گفت فروش میلیاردی خواهند داشت. اما آنچه بعد از فیلم‌های مزبور می‌آید، احتمالاً نیازمند بازنگری در انتظارات و بودجه بندی خواهد بود تا MCU از عرش به فرش نرسد.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید