فیلم Tenet | هر آن‌چه که باید از جدیدترین فیلم نولان بدانید

داستان فیلم تنت درباره‌ی چیست؟

توضیح دقیق داستان جدیدترین فیلم نولان اندکی دشوار است، چرا که حتی بازیگران آن هم از درکش عاجز هستند! البته با توجه به اکران فیلم Tenet در برخی سینماها، داستان و پایان‌بندی آن مشخص شده، اما اگر بخواهیم توضیحاتی بدون اسپویل از آن داشته باشیم، باید اول از همه به نقش «زمان» در فیلم اشاره کنیم. همان‌طور که رابرت پتینسون، ستاره‌ی فیلم تاکید کرده، تنت درباره‌ی «سفر در زمان» نیست. در دنیای تنت، فناوری بسیار پیشرفته‌ای وجود دارد که اجازه طی کردن زمان به‌صورت برعکس را به کاربر می‌دهد. همان‌طور که کاراکتر مارتین داناوان در تریلرهای فیلم اشاره می‌کند، تنها چیزی که پروتاگونیست لازم است بداند یک کلمه است: «تنت». عنصر قدرتمندی که «تمام درهای درست و برخی درهای نادرست را باز می‌کند». مسلما چنین فناوری عجیبی اگر در دست‌های نادرست بیفتد، می‌تواند فاجعه رقم برند. اینجاست که آندری ساتور وارد داستان می‌شود؛ فرد شروری که می‌خواهد از معکوس کردن زمان برای راه انداختن بحران جهانی عظیمی استفاده کند. قهرمان‌های داستان یعنی پروتاگونیست، نیل، آیوز و سازمانی که در خدمت آن هستند، باید جلوی سواستفاده از این فناوری را بگیرند، چرا که اگر موفق نشوند، نتیجه چیزی فاجعه‌بارتر از جنگ اتمی خواهد بود. با توجه به نزدیکی فضاسازی تنت به فیلم Inception، تعداد زیادی از طرفداران احتمال ارتباط این دو فیلم را هم مطرح کرده بودند که نکته‌‌ای جالب توجه بود.

با این تفاسیر داستان تنت در عین هیجان‌انگیز بودن، به نظر ساده می‌آید اما هرگز این تصور را نداشته باشید. نکته‌ای که در واکنش‌های بینندگان و منتقدان نسبت به فیلم به چشم می‌خورد، پیچیدگی بیش از حد داستان است. نولان عادت دارد در فیلم‌هایش ذهن مخاطب را به بازی بگیرد، اما در Tenet این کار به شکلی افراطی انجام شده، به گونه‌ای که به تجربه‌ی بسیاری از تماشاگران ضربه زده است. عده‌ی زیادی از این گفته‌اند که درک داستان تنت با یک بار تماشا بسیار سخت است و برای فهمیدن کامل آن احتمالا احتیاج دارید چندین بار پایش بنشینید. یکی از نکات برجسته‌ی آثار نولان این است که با هر بار تماشا، نکات ریز و جالب بیشتری از آن می‌فهمید و شاید درکتان نسبت به داستان کاملا عوض شود. اما اگر تماشای چندباره‌ی این فیلم‌ها یک گزینه‌ی اختیاری برای لذت بردن بیشتر از داستان باشد، برای تنت این گزینه‌ای اجباری است که اصلا بفهمید ماجرا از چه قرار است! با این همه، نکته‌ای که همه به آن اذعان دارند، پروداکشن حیرت‌انگیز و جلوه‌های تصویری و صوتی فوق‌العاده‌ی فیلم است. بی‌دلیل نبوده که نولان نسبت به اکران اینترنتی فیلم مقاومت می‌کرده و ادعای نجات سینماها را داشته است. اظهارات تماشاگران خبر از تجربه‌ای بی‌نظیر از تماشای تنت روی پرده‌ی بزرگ سینما و شنیدن موسیقی و صداگذاری عالی می‌دهند که شاید همین برای بسیاری از بینندگان کافی باشد.

واکنش‌ منتقدین به فیلم Tenet چگونه بوده است؟

همان‌طور که اشاره شد، فروش فیلم Tenet تاکنون بسیار خوب بوده و باید برای اکران آن در آمریکا صبر کنیم تا ببینیم هزینه‌ی تولید ۲۰۵ میلیون دلاری خود را جبران خواهد کرد یا نه (که به احتمال قریب به یقین این اتفاق خواهد افتاد). با توجه به هایپ شدید پیرامون فیلم از ابتدای معرفی، انتظار می‌رفت که تنت نزد منتقدین به یک پدیده‌ی شاهکار تبدیل شود، اما میانگین نمرات فیلم در متاکریتیک و راتن تومیتوز چندان گواه این مسئله نیستند. متای تنت از ۳۷ نقد تا زمان نوشتن این مقاله ۶۹ بوده و در راتن تومیتوز نیز امتیاز ۷۸ گرفته است. همان‌طور که اشاره شد، گلایه‌ی اصلی منتقدین از پیچیدگی بیش از حد داستان و استفاده‌ی افراطی نولان از شبه‌علم بوده که به تجربه‌ی تماشای فیلم ضربه زده است. با این همه بدون هیچ شکی Tenet ارزش تماشای بسیار بالایی دارد. تعدادی از منتقدین از عملکرد جان دیوید واشنگتن در نزد پروتاگونیست راضی نبوده‌اند اما بازی پتینسون و دبیکی تاکنون به‌شدت تحسین شده است.

یکی دیگر از انتقادات بزرگ به تنت، صداگذاری آن بوده است. مطابق رویه‌ی سنتی نولان، این فیلم‌ هم در بسیاری از صحنه‌ها چنان افکت‌های صوتی و موسیقی بلندی دارد که شنیدن دیالوگ‌ها را بسیار دشوار کرده است. نولان بارها از تصمیمش برای میکس صدا به این طریق دفاع کرده و اذعان داشته که این ویژگی بخشی از تجربه‌ی فیلم است و «دیالوگ لزوما تنها برای رسیدن به شفافیت» نیست. به‌علاوه او یک بار در سال ۲۰۱۷ اشاره کرده که صدا در فیلم‌هایش با توجه به سالن‌هایی که سیستم‌های صوتی استاندارد و پیشرفته‌ی دارند میکس شده‌اند و همین مسئله موجب می‌شود تجربه‌ی تماشای فیلم از این نظر برای همه یکسان نباشد. نقد و بررسی فیلم Tenet را می‌توانید هم‌زمان با انتشار نسخه‌ی بلوری در وب‌سایت سرگرمی مطالعه کنید.