نقد انیمیشن Elemental – المنتال

پیکسار استودیویی است که در همه‌ی فیلم‌هایش از انواع پیرنگ‌ها، ژانرها و الگوهای داستانی سود می‌جوید و انیمیشن المنتال یکی از نمونه‌های اعلای این رویکرد است. این فیلم نگاه تازه‌ای به ژانر دیرپای کمدی-رمانتیک دارد که قصه‌اش را پیرامون عشق زن و مردی با اختلافات گوناگون در زمینه‌های فرهنگی، اخلاقی، طبقاتی، خانوادگی و… روایت می‌کند. اختلافاتی که پس از آشنایی شخصیت‌ها رفته رفته رنگ می‌بازند تا جای خود را به عشق و یگانگی بدهند.

در المنتال هم امبر دختری سنت‌گرا و متعصب است که تنها به برآوردن امیال و خواسته‌های پدرش می‌اندیشد، اما کمی بعد با ویدِ خوش‌فکر و خوش‌گذران آشنا می‌شود که عقاید متفاوتی در سر می‌پروراند. با این حال اختلافات آن‌ها فقط به خاستگاه فکری و هویتی‌شان محدود نمی‌شود، بلکه مشکل اصلی در بدن‌های ناهماهنگی است که میان شخصیت‌ها دیوار کشیده است. شاید امبر و وید بتوانند باعث آشتی ساکنان شهر آتش با مردم المنت‌سیتی شوند یا دیدگاه بِرنی را درباره‌ی شغل آینده‌ی دخترش تغییر دهند، اما موانع بزرگتری پیش روی آن‌هاست که ادامه‌ی این رابطه را ناممکن می‌سازد.

انگار حتی در آرمان‌شهر شیرین و رنگارنگی که پیکسار برای ما خلق می‌کند و آن را با اکسیر تخیل و تنوع جلا می‌دهد، همچنان نشانه‌های آشکار تلخی و سیاهی به چشم می‌خورد. ولی به رغم همه‌ی مشکلاتی که سر راه امبر و وید قرار می‌گیرند، هیچگاه ذره‌ای از عشق آن‌ها به همدیگر کاسته نمی‌شود و مضمون انسانی فیلم در بستر همین رابطه‌ی لطیف و عاشقانه است که تجلی می‌یابد. این رابطه‌ای است که مانند گل وی‌ویستریا – نمادی از محبت امبر و وید – قدرت شکفتن در هر شرایطی را دارد. حتی اگر عشق پرشور شخصیت‌ها به یک تراژدی سهمگین منتهی شود، رویای حسرت‌انگیز آن‌ها دری به سوی رهایی‌شان خواهد گشود. (بعید نیست که صحنه‌ی تبخیر شدن وید شما را هم به یاد صحنه‌ی پایانی عروس مرده انداخته باشد.)