-
0/10
اخیرا تریلر فیلم Dune (تل‌ماسه) در فضای مجازی منتشر شد و این سوال پس از تماشای اولین تریلر از این فیلم مطرح شده که آیا می‌توان به موفقیت فیلم Dune امیدوار بود؟
پیش از پروژه‌ی Dune 2020 در سال ۱۹۸۴ شخصی خوش‌ذوق و مطرح در دنیای سینما به اسم دیوید لینچ توانست فیلمی به همین نام روانه‌ی پرده‌ی سینما کند. فیلم Dune در آن سال‌های دور ساخته شد تا مخاطبین سینما با یکی از رمان‌های علمی-تخیلی به همین عنوان بیشتر آشنا شوند؛ رمانی که توسط فرنک هِربِرت در سال ۱۹۶۵ به چاپ رسید و باعث شد تا این ژورنالیستِ تشنه‌ی نام به جوایز متعددی مثل جایزه‌ی نبیولا (Nebula) دست پیدا کند. البته ناگفته نماند بررسی بیوگرافی فرنک هربرت نشان می‌دهد که او نزدیک به شش سال به صورت تمام و کمال روی رمان Dune کار کرده و تلاش‌های شبانه‌روزی این نویسنده باعث شد تا او، هم به یک شهرت خوبی برسد و هم پول خوبی بابت خلق یک قصه‌ی کاملا اورجینال و اصیل به جیب بزند. این نکته هم بد نیست بدانید که در آن دوران، ناشرها چندان خوش‌بینانه به ژانر علمی-تخیلی نگاه نمی‌کردند و همین رمان Dune به گفته‌ی هربرت توسط ناشران زیادی رد شده بود؛ کما این‌که یکی از ویرایشگرها پس از مطالعه‌ی رمان گفت که احتمالا [نشر رمان تل‌ماسه] بزرگترین اشتباه یک دهه‌ی اخیرش را در حوزه‌ی کاری‌اش رقم می‌زند.
در هر صورت هربرت توانست قصه‌ای را خلق و آن را در مقیاسی گسترده به دیگران معرفی کند. واژه‌ی «دیگران» را البته نه صرفا به عوام، بلکه به افراد آشنا و حاذق در عرصه‌ی سینما و تلویزیون نیز می‌توان نسبت داد؛ چراکه تهیه‌کنند‌ه‌ها و فیلم‌سازها برای تهیه و کارگردانی فیلم و حتی مجموعه‌ها‌ی تلویزیونی وسوسه شدند تا روی قصه‌ی رمان تل‌ماسه حساب باز کنند. اگر از من بپرسید هربرت شاید یک درصد فکرش را هم نمی‌کرد مقاله‌ای که قرار بود روی تل‌ماسه‌ها در یک روزنامه بنویسد، روزی به جایی ختم شود که از دل آن، رمانی پرطرفدار در سبک سای فای زاده و به دنبال آن، فیلمی هم توسط یکی از کارگردان‌های دوست‌داشتنی سینما یعنی دیوید لینچ ساخته شود. فرنک هربرت دو سال پس از اکران فیلم Dune در سال ۱۹۸۶ دار فانی را وداع گفت. البته این نویسنده چندین رمان دیگر از Dune منتشر کرد و رسما دنیای فانتزی را که خودش به دنیا معرفی کرد را گسترش داد. جالب است بدانید که سلسله رمان‌های تل‌ماسه به یکی از منابع الهامِ جورج لوکاس برای ساخت و توسعه‌ی دنیای جنگ ستارگان (Star Wars) تبدیل شد.
حال پس از گذشتِ نزدیک به چهل سال از فیلم Dune که دیوید لینچ آن را کارگردانی کرده بود، فیلم‌ساز دیگری به اسم دنی ویلنوو با حمایت کمپانی‌های برادران وارنر و لِجِندِری قرار است نسخه‌ی دیگری از قصه‌ی هربرت را روی پرده‌ی سینما نشان دهد. البته این‌بار به نظر می‌رسد که فیلم نسبت به ساخته‌ی لینچ، به رمان و اصل داستان وفادارتر خواهد بود. در زمانی که این مقاله نوشته می‌شود زود است که بخواهیم درباره‌ی موفقیت قطعی فیلم Dune اظهار نظر کنیم، اما بد نیست نگاهی تحلیل‌وار داشته باشیم به ماهیت کلی فیلم و فرضیه‌هایی را مطرح کنیم که احتمالا برای‌تان تازگی دارد.
چالش‌های پیش روی دنی ویلنوو برای کارگردانی فیلم Dune
فرضیه‌ی اول این‌که فیلم Dune 2020 نمی‌تواند به راحتی به یکی از بهترین فیلم‌های ژانر علمی-تخیلی تاریخ سینما تبدیل شود. از لحاظ فنی و صد البته جلوه‌های بصری و صوتی همه چیز نوید یک شاهکار را می‌دهد، اما لازم است از زاویه‌ای دیگر به فیلم نگاه کنیم. از زاویه‌ای که فیلم بدون این پوسته‌ی پر زرق و برق چه چیزی برای بیننده خواهد داشت. در توضیحات خلاصه داستانی فیلم Dune می‌خوانیم که این فیلم، «اقتباس» و نه «الهام» از رمان علمی تخیلی فرنک هربرت است؛ اقتباسی که قرار است به رمان وفادار باشد. با این تفاسیر دنی ویلنوو بیان کرده که کارگردانی این پروژه، سخت‌ترین چیزی است که تا به حال با آن در مدیوم سینما تجربه کرده است. این کارگردان اذعان داشته به دلیل پیچیدگی بیش از حدِ داستان رمان، قرار است که فیلم Dune در قالب دو فیلم ساخته شود تا همه چیز به درستی توضیح داده شود. از طرفی دیگر، جهان حاکم بر دنیای قصه‌ی فیلم نیز یک جهان شلخته و سطحی به تصویر کشیده نشود. چالش اصلی تقریبا هر کارگردانی که می‌خواهد فیلمی اقتباسی از یک رمان حجیم بنویسد، در همین معرفی کامل دنیایی است که پیش از این، مخاطب امکان دارد از آن اطلاع درستی نداشته باشد. آیا ویلنوو می‌تواند کاری را انجام دهد که دیوید لینچ روزی روزگاری در گذشته، بابت این کار شکست خورد؟
خلق دنیایی که فرنک هربرت روی کاغذ آورده، به تنهایی چالش بزرگی است. حال به این چالش، شخصیت‌پردازی و اسرار دنیای Dune را نیز اضافه کنید! در این مقاله قصد نداریم قصه‌ی فیلم Dune را برای‌تان کامل توضیح دهیم، اما باید دقت کرد که شخصیت‌های رمان هر کدام پیچیدگی‌های خاص خودشان را دارند. ویلنوو قرار نیست صرفا فیلمی به اسم Arrival 2 بسازد و صرفا با تمرکز روی چند کاراکتر، سر و ته داستان را به هم بیاورد! تعدد بالای شخصیت‌های غیرِ تک‌بعدیِ Dune کار را برای ویلنوو بسیار سخت می‌کند. هر چقدر هم نسبت به بازیگران سرشناس و مشهور فیلم Dune امیدوار باشیم، اگر در فیلم‌نامه‌ای که جان اسپِیتس به رشته‌ی تحریر درآورده، بیشتر شخصیت‌ها تک‌بعدی باشند، این فیلم رسما می‌تواند به یک شکست تمام عیار ختم می‌شود. برای تهیه‌ی این فیلم بودجه‌ای بسیار گزاف و سرسام‌آوری اختصاص داده شده، اما اگر سرنوشتِ تل‌ماسه‌ی دنی ویلنوو هم به تل‌ماسه‌ی دیوید لینچ ختم شود چه؟ دیوید لینچ شاید فکرش را نمی‌کرد که این فیلم با سر به زمین بخورد؛ چراکه تل‌ماسه‌ی لینچ در گیشه با شکست روبه‌رو شد و فیلم حتی نتوانست هزینه‌ی ۴۰ میلیون دلاری خودش را در بیاورد.
نگاهی به آینده‌ی پروژه‌ی Dune؛ روشن یا تاریک؟
اگر هربرت، خالق دنیای تل‌ماسه زنده بود، قطعا با تماشای تریلر فیلم Dune به وجد می‌آمد که دنیا و شخصیت‌های موجود در رمانش، رنگ و لعاب به‌شدت چشم‌نوازی پیدا کرده‌اند. به نظر من، حتی اگر فیلم تل‌ماسه با نظر نه‌چندان مساعد منتقدین نیز روبه‌رو شود، پروسه‌ی تولید دنباله‌های دیگر با قدرت ادامه پیدا می‌کند و ما طی یک دهه‌ی آینده، با فیلم Dune 2 نیز از نزدیک روی پرده‌ی سینما دیدار خواهیم کرد. در حال حاضر همه چشم انتظار هستیم تا ببینیم دنی ویلنوو چه کار خواهد کرد. او امتحانش را با فیلم Arrival و Blade Runner 2049 در ژانی سای فای پس داده اما آیا می‌تواند از این امتحان نیز سربلند بیرون بیاید؟ این فیلم‌ساز خوش‌ذوق فرانسوی/کانادایی علاقه‌ی زیادی دارد که قصه‌اش را خیلی آرام و بدون هیچ استرسی برای مخاطبش تعریف کند. اگر شما چند فیلم از این کارگردان را تماشا کرده باشید، قطعا به این موضوع واقف هستید که گویا دوربینِ ویلنوو می‌خواهد بیشتر از این‌که قصه‌گو باشد، یک هنرمند و طراحی باشد که قاب‌های بزک دوزک کرده‌اش را به دیگران با ذوق و شوق نشان می‌دهد. ماجراهای پاول آتریدس در آراکیس و درگیری‌های بین نژادی نیز فرصت خوبی است که دنی ویلنوو باری دیگر در این فیلم سینمایی نیز این رویه و خصلتش را به نمایش بکشد. حتی اگر ویلنوو از پروسه‌ی تولید دنباله‌های دیگر Dune کنار گذاشته شود، او تصمیم دارد سریالی را در نقش تهیه‌کننده‌ی اجرایی کلید بزند که در حقیقت اسپین‌آفی است از دنیای Dune هربرت. این مجموعه تلویزیونی Dune: The Sisterhood نام دارد که فعلا اطلاعاتی از آن در دسترس نیست اما در حال حاضر می‌دانیم که دنی ویلنوو اپیزود افتتاحیه‌اش را به شخصه کارگردانی خواهد کرد.
دنیای Dune اگر پرجزئیات‌تر از دنیای Star Wars نباشد، کمتر هم نیست
دنیای Dune اگر پرجزئیات‌تر از دنیای Star Wars نباشد، کمتر هم نیست. قواعد و قوانینی که در دنیای تل‌ماسه در جریان است، به اندازه‌ی کافی هم برای نوجوان و هم برای مخاطبین عاقل و بالغ جذابیت دارد که کمپانی‌های بزرگ هالیوود به این راحتی از این پروژه دست نکشند؛ کمااین‌که فیلم The Dark Tower به یک فاجعه ختم شد و مسیرش حداقل در دنیای تلویزیونی و فارغ از خط داستانی فیلم ادامه‌دار شده، دنیای Dune نیز می‌تواند این اتفاق برای‌اش رقم بخورد و حتی اگر فیلم به یک فاجعه ختم شود، ما رسما با سریال Dune اوقات خوشی را احتمالا به سر خواهیم کرد.
فعلا که همگی منتظر هستیم تا ببینیم دنی ویلنوو چه آشی برای علاقه‌مندان و طرفداران ژانر علمی-تخیلی پخته است. البته حدس زده می‌شود که ویلنوو خودش نیز زیر بار فشار و استرس بسیار زیادی به سر می‌برد؛ چراکه او طی مصاحبه‌ای بیان کرده که دلش می‌خواهد برخی از صحنه‌ها را مجدد فیلم‌برداری کند. فیلم سینمایی Dune از تاریخ ۲۸ آذر در آمریکا روی پرده‌ی سینما خواهد رفت و باید منتظر ماند تا ببینیم نتیجه چه به بار خواهد آمد.
آیا دنی ویلنوو، هنرمندی که از نگاه انجمن منتقدین هالیوود توانسته لقب «بهترین فیلم‌ساز دهه‌ی اخیر» را دریافت کند، از پس کارگردانی فیلم Dune نیز می‌تواند بر بیاید؟ نظر شما چیست؟ دیدگاه‌تان را با ما به اشتراک بگذارید.
نظرات
دیدگاه خود را اشتراک گذارید