0/10

چرا انیمیشن آرزو در گیشه ناموفق بود؟

دیزنی باید از شکست انیمیشن Wish چه درسی بگیرد؟

0/10 ۰ ۲۵ آذر ۱۴۰۲ مقالات جانبی (سینمایی) کپی لینک

بدون شک، فروش ناامیدکننده انیمیشن آرزو در باکس‌آفیس 2023 کاملا غیرمنتظره بود. فیلمی که شرکت دیزنی، امید زیادی به آن داشت و قرار بود یکی از فیلم‌های پرفروش ماه دسامبر باشد.

انیمیشن Wish با تمرکز بر شخصیت «ستاره آرزو» که یادآور بسیاری از آثار کلاسیک و ماندگار شرکت دیزنی است، تلاش کرده است که توجه مخاطبان را به خود جلب کند. می‌توان ستاره آرزو را یکی از نمادهای استودیو والت دیزنی دانست که تقریبا در تمامی آثار کلاسیک این استودیو، حضور دارد. اما در فیلم فانتزی Wish که چندی قبل (یعنی در اواخر ماه نوامبر) به نمایش درآمد، ستاره آرزو فقط یک نماد نیست و یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های داستان به حساب می‌آید. بنابراین انتظار می‌رفت که این فیلم، عملکرد مثبتی در باکس‌آفیس امسال داشته باشد.

همچون بسیاری دیگر از انیمیشن‌های دیزنی که قبلا منتشر شده‌اند، شخصیت اصلی فیلم Wish نیز یک دختر جوان قوی و بااراده است. او به عنوان قهرمان داستان به ماموریت خطیری فراخوانده می‌شود که در آن باید بر شخصیت شروری غلبه کند. این دختر، یک دستیار بامزه هم دارد که او را در طول فیلم همراهی می‌کند. با این همه، انیمیشن Wish فاقد آن جذابیتی است که در آثار قدیمی دیزنی وجود دارد. اما مگر چه چیزی در انیمیشن‌های کلاسیک دیزنی هست که انیمیشن Wish از آن بهره‌ای نبرده؟ در این مقاله می‌خواهیم پاسخ این سوال را پیدا کنیم.

تفاوت انیمیشن آرزو با سایر انیمیشن‌های دیزنی در چیست؟

در طول صد سال اخیر، تعدادی از انیمیشن‌های شرکت دیزنی با شکست سنگینی در باکس‌آفیس مواجه شده‌اند. اما باید توجه کرد که موفقیت‌های این شرکت هم زیاد بوده است. از سفید برفی و هفت کوتوله تا انیمیشن یخ‌زده (که فروش آن از فیلم‌های پیکسار هم بیشتر بود)، دیزنی موفق شده است که مخاطبان زیادی را به سینماها بکشاند. اما راز جذابیت فیلم‌های این استودیو چیست که مخاطبان را به تماشای آن‌ها ترغیب می‌کند؟ با نگاهی به اکثر انیمیشن‌های موفق والت دیزنی، متوجه می‌شویم که این آثار – حداقل – یک آهنگ نمادین را شامل می‌شوند.

حتی در برخی از فیلم‌های دیزنی، موسیقی آن‌قدر حضور پررنگی دارد که گاهی برای روایت داستان هم از موسیقی استفاده می‌شود. از این گذشته، چه کسی می‌تواند بهترین آهنگ دامبو یا پری دریایی کوچک را انتخاب کند، در حالی که هر کدام از آن‌ها به‌شدت نمادین هستند؟ درست است که موسیقی انیمیشن Wish هم خوب بود، اما به نظر می‌رسد هیچ‌کس حاضر نیست که آهنگ‌های آن را بعد از تماشای فیلم، دوباره گوش کند. در نتیجه می‌توان گفت که انیمیشن Wish برای پیوستن به فیلم‌های ماندگار دیزنی، باید از موسیقی جذاب‌تری برخوردار می‌بود.

جذابیت لازم است اما کافی نیست

اما دلیل اینکه موسیقی انیمیشن آرزو در مرتبه نازل‌تری نسبت به سایر انیمیشن‌های دیزنی قرار می‌گیرد، فقط نبود جذابیت نیست. زمانی که نحوه اتصال آهنگ‌ها به فیلم‌های استودیو دیزنی را بررسی می‌کنیم، درمی‌یابیم که هرکدام از آن‌ها در خدمت داستان یا شخصیت‌پردازی هستند. به عنوان مثال، آهنگ زیبای Part of Your Wold (پری دریایی کوچک) یا آهنگی مثل Almost There (شاهزاده خانم و قورباغه) علاوه بر اینکه بسیار جذاب و شنیدنی است، به مخاطبان فیلم در مورد خواسته‌های شخصیت می‌گوید که قرار است توسط او تحقق پیدا کنند.

آهنگ‌هایی نیز وجود دارند که توسط شرورها خوانده می‌شوند تا معلوم شود که انگیزه آن‌ها از انجام شرارت چیست. در ضمن، این آهنگ‌ها نشان می‌دهند که آن شخصیت چقدر می‌تواند شیطانی باشد. مثلا آهنگ Be Prepared در فیلم شیرشاه، نیات اسکار (جرمی آیرونز) را توضیح می‌دهد که دارد برای قتل موفاسا (جیمز ارل جونز) نقشه می‌کشد. در حالی که یک مونولوگ ممکن است صرفا جذاب باشد، یک آهنگ می‌تواند از احساسات خیرخواهانه یا شرورانه شخصیت نیز پرده بردارد. در نتیجه، اعمال و رفتار شخصیت برای ما باورپذیرتر می‌شود.

این در حالی است که آهنگ‌های فیلم Wish به جای آنکه بیانگر امیال یا احساسات شخصیت‌ها باشند، فقط در داستان انباشته شده‌اند. اگرچه برخی از آهنگ‌های انیمیشن آرزو مثل I Want (و تا حدودی، This Wish) در مورد خواسته‌های شخصیت آشا هستند، اما سایر آهنگ‌های فیلم نمی‌توانند به توضیح وضعیت عاطفی شخصیت‌ها بپردازند. به عنوان مثال، می‌توان به آهنگ Knowing What I Know Now و همچنین I`m a Star اشاره کرد که متاسفانه به‌راحتی قابل حذف هستند و گویی فقط برای افزایش زمان فیلم ساخته شده‌اند.

اشتباه انیمیشن Wish در ارجاع به آثار قدیمی دیزنی

مشکل بعدی انیمیشن Wish این است که قصد دارد از فیلم‌های کلاسیک دیزنی الهام بگیرد، اما قادر به انجام این کار نیست. این فیلم، برخلاف آثار کلاسیک استودیو، سعی کرده است که سبکی مدرن را در ساخت موسیقی به کار ببرد. در عین حال، قرار بوده است که موسیقی انیمیشن Wish شباهت قابل توجهی نیز به موسیقی فیلم‌های اولیه دیزنی (مثل دامبو و پینوکیو) داشته باشد. ما قبلا نیز در انیمیشن‌های موآنا (Moana) و افسون (Encanto) شاهد تلفیق سبک‌های جدید و قدیمی بودیم، اما تلفیق سبک‌های موسیقی در فیلم Wish به‌درستی انجام نشده است.

در واقع، انیمیشن Wish از قابلیت‌های بالقوه خودش استفاده نمی‌کند و بیهوده سعی دارد آنچه را که در گذشته کارآمد بوده است، بازسازی کند. از این رو، اصلا عجیب نیست که این فیلم با شکست سختی در باکس‌آفیس مواجه شده است. جالب اینکه چند سال قبل نیز استودیو دیزنی با انیمیشن دنیای عجیب (Strange World) مرتکب همین اشتباه شد. دنیای عجیب هم، به دلیل تقلید ناشیانه‌اش از فیلم‌های کلاسیک استودیو (خصوصا Treasure Planet) نتوانست عملکرد خوبی در باکس‌آفیس داشته باشد. بنابراین شاید دوره الهام‌گیری از کلاسیک‌ها گذشته است.

درسی که دیزنی می‌تواند از شکست انیمیشن Wish بگیرد چیست؟

برخلاف دنیای عجیب و انیمیشن آرزو، عدم توفیق انیمیشن‌هایی نظیر دیگ سیاه و پینوکیو (که آثار کم‌فروشی بودند) دلایل بیرونی دارد. مثلا رایا و آخرین اژدها، زمانی اکران شد که بسیاری از سینماها به دلیل شیوع کووید-19 بسته شدند. پینوکیو و چند فیلم دیگر دیزنی هم به دلیل جنگ جهانی دوم که مانع از اکران فیلم‌ها در سرتاسر جهان شد، با مشکل مواجه شدند (البته برخی از آن‌ها در اکران مجددشان به موفقیت بزرگی رسیدند). در واقع انیمیشن Wish اولین فیلمی نیست که شکست می‌خورد، اما این شکست به دلیل وجود مشکل در خود فیلم است.

شاید کمی زود باشد که در مورد آینده گمانه‌زنی کنیم، ولی به نظر می‌رسد که انیمیشن Wish خیلی سریع از حافظه‌ها محو خواهد شد. اما مسئله مهم‌تر این است که دیزنی باید از شکست این فیلم چه درسی بگیرد؟ در پاسخ می‌توان گفت که دیزنی باید در مورد موسیقی متن، بهتر عمل کند. این شرکت با آلن منکن و هاوارد اشمن (که چندین آهنگ از بهترین آهنگ‌های دیزنی را ساخته‌اند) همکاری کرده است. اما اکنون لازم است که استودیو، بیشتر از گذشته، به موسیقی توجه کند زیرا ساخت موسیقی مدرن می‌تواند سخت‌تر از ساخت موسیقی کلاسیک باشد.