یادداشت: چرا هر ایرانی باید انیمیشن Coco را تماشا کند؟

در دنیا و اوضاعی که در کشور به سر می‌بریم، سطحِ اهداف و انتظاراتمان روز به روز کم و کمتر می‌شود. از یک سو باید تا سر حد مرگ بجنگیم با زمانه‌ی لاکردارِ خود که ناخودآگاه تبدیل نشویم به آن هیولاهای بی‌روح و عبوسِ دنیای انیمیشن Soul و از طرفی دیگر برای زندگی خود هدف‌گذاری کنیم. این وسط چه بر سر خانواده می‌آید؟ پول و شهرت، دو عاملی هستند که بین خانواده‌های متعددی در کشورهای در حال توسعه فاصله می‌اندازند و قصه‌پردازان انیمیشن کوکو در روایت این اثر نهایت تلاششان را به کار گرفتند تا نگاهی بیندازند به این مقوله و تلنگری بزنند به جامعه‌ای که اعضایش هم به دنبال رهایی از تنگدستی هستند و هم زورشان را می‌زنند به آرزو و اهدافشان برسند. در انیمیشن کوکو، آنچه که اهمیت پیدا می‌کند در اولویت‌بندیِ شخصیت‌ها پیرامون خانواده و محیط کاری است. کوکو رسما به ما می‌گوید اگر به درجه‌ی مناسبی از شهرت و سرمایه رسیدی، پشتِ پا به خانواده نزن و از آن سمتِ بوم نیُفت! چراکه شاید ما نیز مثل هکتور (یکی از شخصیت‌های مهم داستان) راه بازگشتی نداشته باشیم.

قصه اصلا حول «بخشش» و مفاهیمی با معانی این چنینی دور نمی‌زند. بحث بیشتر سرِ «تبدیل» است

چیزی که باعث شده تا داستان انیمیشن کوکو خاص باشد و خاص باقی بماند، در ناب بودنِ شخصیت‌هایی است که در دنیای انیمیشن می‌بینیم. قصه اصلا حول «بخشش» و مفاهیمی با معانی این چنینی دور نمی‌زند. بحث بیشتر سرِ «تبدیل» است؛ این‌که از یک قطب مثبت، به منفی تبدیل نشویم. این تبدیل نه به یک‌باره، بلکه تدریجی است؛ کما این‌که به قول اصغر فرهادی در فیلم «فروشنده»، یک انسان به مرور گاو می‌شود! این‌که انسان به صورت خودمختار و آزادانه انتخاب می‌کند که به یک موجود با خصیصه‌های بد تبدیل شود و به نوعی این پروسه‌ی تبدیل را عادی‌سازی کرده و بپذیرد، معضلی است که فعلا با آن در حال دست و پنجه نرم کردن هستیم. حال می‌خواهد این سناریو به دلیل حریص بودن یک آدم در کسب و کارش اجرا شود یا به علت عطشِ دیده شدن و شهرتِ هر چه بیشتر. بر طبقِ فلسفه‌ی حاکم بر دنیای کوکو، تا زمانی که فرد به صورت کامل به آن چیزی که نبایدْ تبدیل نشده، همچنان فرصت وجود دارد؛کما این‌که هکتور، پا پس می‌کشد از آینده‌ی به ظاهر درخشان، اما به واقع تاریک خودش. اما از بدِ ماجرا اگر فردی همانند ارنستو دِ لا کروز در انیمیشن کوکو به یک کاراکتر از خود راضی، متکبر و تازه به دوران رسیده تبدیل شود، دیگر فرصتی باقی نیست. او صرفا لبه‌ی پرتگاهی می‌نشیند و به خیالش، عقابِ تنهایی است که در نوکِ کوهستان به افق می‌نگرد اما جایی که او نشسته به راحتی فرو می‌ریزد و نقابی که او روی صورتش گذاشته، به راحتی می‌شکند. پس چه بهتر است که اگر چنین نقابی به صورت زده‌ایم، همین الان آن را از چهره برداریم. هم دنیای زیباتری را نظاره‌گر خواهیم بود و هم خانواده‌ای در این میان وجود دارد که هم به یادِ ماست و هم فاصله‌ای قدِ دو دنیا بین ما به وجود نمی‌آید. اجازه دهید انیمیشن Coco با روایت هنرمندانه، تصویرسازی‌های استادانه و صد البته موسیقی‌های به یادماندنی این مفاهیم را به شما یاد دهد.