10/10

پلی استیشن ۵ و سوییچ ۲ و ایکس باکس | بهترین کنسول بازی در سال ۲۰۲۵

مروری بر تحولات، حاشیه‌ها و رکوردها

10/10 ۰ 2 ساعت قبل مقالات جانبی (گیم) کپی لینک

سال ۲۰۲۵ میلادی برای کنسول های گیمینگ سالی مملو از بازی‌های موفق و تصمیمات جنجالی بود. در این مقاله به بررسی عملکرد پلی استیشن ۵ و نینتندو سوییچ ۲ و ایکس باکس پرداخته و رقابت پرفراز و نشیب هر سه پلتفرم را مرور می‌کنیم.

سال ۲۰۲۵ برای صنعت بازی‌های ویدیویی سالی پر از اتفاقات بزرگ و هیجان‌انگیز بود؛ سالی که در آن یک تیم کوچک و ناشناخته همه را با شاهکار نخست خود یعنی Clair Obscur غافلگیر کرد. سالی که سری محبوب و پرطرفدار Metal Gear Solid بعد از سال‌ها بازگشت و فرنچایز Silent Hill پس از گذشت بیش از یک دهه نخستین نسخه کاملا اورجینال خود را دریافت کرد و برخلاف انتظارها، نتیجه کار واقعا خوب از آب درآمد. این همان سالی بود که هیدئو کوجیما یک شاهکار دیگر تحت عنوان Death Stranding 2 را راهی بازار کرد و در همین حین، Donkey Kong با یک بازگشت کوبنده دوباره به صحنه آمد. علاوه بر این‌ها، بازی جدید Silksong نیز در همین سال منتشر شد و از قضا، با استقبال فوق‌العاده گیمرها همراه شد و در نهایت، بازی Metroid Prime 4 هم در دسترس بازیکن‌ها قرار گرفت.

اتفاقات خوب آن‌قدر در طول ماه‌های اخیر زیاد بودند که تقریبا منفی‌نگری نسبت به صنعت بازی‌های ویدیویی پس از چنین سالی، نوعی ناسپاسی به نظر می‌رسد. با این حال، با وجود کیفیت خیره‌کننده خود بازی‌ها، این سال شاهد افت‌ها و نقاط تاریک ناامیدکننده‌ای هم بود و با وجود تمامی موفقیت‌ها، به راحتی نمی‌توان از نقاط ضعف و اشتباهات چشم‌پوشی کرد. بخش عمده این مشکلات به تصمیمات صاحبان پلتفرم‌ها مربوط می‌شود که هر کدام مسئول حفظ و هدایت صنعت بازی‌ها هستند.

با وجود موفقیت بی‌سابقه بازی‌ها، وضعیت کنسول‌های گیمینگ در این صنعت چندان جالب نبوده است. در واقع، کنسول‌های بازی که اغلب ستون‌های اصلی صنعت بودند، در سال ۲۰۲۵ میلادی بیش از هر زمان دیگری روی زمینی سست ایستادند. سونی، نینتندو و مایکروسافت هرکدام به شکل‌های مختلف در طول سال به خودشان شلیک کردند و با تصمیمات ضعیف و گاه گیج‌کننده‌شان، کار را برای طرفداری از هرکدام از آن‌ها دشوار کردند. در واقع، بیایید این موضوع را از همین ابتدا روشن کنیم. اگر واقعا بخواهیم بدانیم کدام پلتفرم برنده این سال بوده، تنها نامی که می‌توان بدون نگرانی درباره‌اش صحبت کرد، ولو و استیم است. آن‌ها، مثل هر سال، بیش از پیش جای خود را در ذهن و قلب طرفداران بازی‌های ویدیویی در سراسر جهان تثبیت کردند و با چند حرکت بزرگ و جسورانه از جمله معرفی سخت‌افزار جدید به نام استیم ماشین، وارد رقابتی مستقیم‌تر از همیشه با سه غول دیگر شدند.البته، ولو و استیم هم مشکلات خاص خود از جمله ضعف در مدیریت و نظارت بر محتوا را دارند، اما در مجموع، آن‌ها تنها صاحبان پلتفرمی بودند که در سال ۲۰۲۵ بدون اما و اگر عملکرد موفقی داشتند.

پس بعد از کامپیوتر و پلتفرم استیم، نوبت به کنسول‌ها می‌رسد. ابتدا بهتر است شرکت مایکروسافت را از دور رقابت‌ها کنار بگذاریم؛ چرا که سال ۲۰۲۵ برای ایکس باکس، سالی چالش‌برانگیز و پرانتقاد بود. در واقع، سال ۲۰۲۵ میلادی سالی برای ایکس باکس بوده که ادامه حضور آن در صنعت بازی‌ها به عنوان صاحب یک پلتفرم به کلی زیر سوال رفته است!

مایکروسافت در این سال درهای انتشار بازی‌های فرست پارتی و انحصاری خود برای پلتفرم‌های رقیب را باز کرد و به گفته آن‌ها، از این پس تمام بازی‌های جدید ایکس باکس دست‌کم برای پلی استیشن ۵ نیز عرضه خواهند شد. در پی این تصمیم، بازی‌های هیلو، فورتزا و گیرز آف وار که ستون‌های اصلی Xbox بودند، راهی پلی استیشن شدند. در این میان، لحظه اعلام خبر انتشار بازی Halo برای پلی استیشن شبیه به یک لحظه سورئال و غیرقابل باور بود.

مشابه این لحظه در گذشته نیز رخ داده بود. اگر خاطرتان باشد، بعد از شکست دریم‌کست و خروج سگا از بازار سخت‌افزار، بازی سونیک برای پلتفرم نینتندو عرضه شد. بر این اساس، گروهی معتقد هستند که انتشار عناوین ایکس باکس برای پلی استیشن نیز به نوعی زمینه را برای خروج مایکروسافت از بازار سخت افزار فراهم می‌کند.

تاکید مداوم مایکروسافت بر اینکه دیگر برای تجربه بازی‌های ایکس باکس نیازی به سخت‌افزار ایکس‌باکس ندارید، در نهایت ضربه سنگینی به این پلتفرم وارد کرد. در حقیقت، فروش کنسول‌های ایکس باکس که پیش‌تر هم در سراشیبی سقوط قرار داشت، در سال ۲۰۲۵ به‌شکل شدیدی افت کرد؛ تا جایی که نه‌تنها از نینتندو سوییچ هشت‌ساله که جانشینش هم وارد بازار شده، عقب ماند، بلکه در برخی مناطق حتی از سخت‌افزارهای خاص نظیر واقعیت مجازی و کنسول‌های دستی نیز فروش کمتری داشت.

جالب است بدانید که برخی از خرده‌فروش‌ها در سراسر جهان حتی به سمت توقف کامل عرضه سخت‌افزار ایکس باکس حرکت کردند؛ اتفاقی که معمولا فقط زمانی رخ می‌دهد که فروش یک کنسول در حد فاجعه‌آمیز دریم‌کست یا Wii U باشد. این مقیاس اشتباهات مایکروسافت در مدیریت ایکس باکس طی این سال را به‌خوبی نشان می‌دهد. بخش تلخ ماجرا این است که لزوما قرار نبود اوضاع به این شکل پیش برود. جالب این است که پس از بیش از یک دهه تبلیغ و مانور روی خروجی بازی‌ها و طرح‌هایی از جمله گیم پس، سال ۲۰۲۵ دقیقا همان سالی بود که مایکروسافت از نظر محتوا و کیفیت در بهترین حالت خود قرار داشت. استودیوهای داخلی این شرکت چند بازی بزرگ و تحسین‌شده منتشر کردند و گیم پس هم میزبان آثار مهمی نظیر Clair Obscur و Silksong بود که به طور همزمان با عرضه جهانی، به صورت رایگان تقدیم مشترکین شدند. البته، در این میان، افزایش‌های متعدد قیمت کنسول‌ها و خدمات ایکس باکس و چه بسا تلاش نافرجام برای افزایش قیمت بازی‌ها، نشان‌دهنده شکاف آزاردهنده بین کیفیت بازی‌ها و تصمیمات تجاری مایکروسافت بود.

با کنار رفتن مایکروسافت، رقابت اصلی در سال ۲۰۲۵ میلادی میان دو شرکت سونی و نینتندو بود. سونی از نظر فروش سال خوبی را پشت سر گذاشت و پلی استیشن ۵ عملکرد بهتری نسبت به سال ۲۰۲۴ میلادی داشت. این موفقیت با وجود سیاست‌های سونی رقم خورد. در واقع، این شرکت دقیقا در همین سال تصمیم گرفت قیمت کنسول PS5 را بار دیگر در سطح جهانی افزایش دهد. البته، یک سری استثناهای منطقه‌ای هم وجود داشت. برای مثال، در ایالات متحده شاهد افزایش قیمت نبودیم و در ژاپن یک مدل ارزان‌تر با محدودیت منطقه‌ای عرضه شد. به‌جز این موارد، اینکه بعد از گذشت پنج سال پس از آغاز نسل نهم صنعت بازی‌ها همچنان شاهد افزایش قیمت‌های کنسول‌ها هستیم، تاسف‌بار است. این در حالی است که در نسل‌های قبل قیمت کنسول‌ها به تدریج کاهش می‌یافت.

افزایش قیمت از سوی سونی تنها محدود به کنسول پلی استیشن ۵ نبود. این شرکت قیمت اشتراک پلی استیشن پلاس را در چندین بازار جهانی از جمله کانادا و استرالیا، افزایش داد. علاوه بر این، سونی با یک سری تصمیم‌های غیرمنتظره خود از جمله عرضه بازی Helldivers 2 برای ایکس باکس، شماری از طرفدارهای خود را غافل‌گیر و متعجب کرد. در واقع، پلی استیشن در طول سال با مجموعه‌ای از حواشی کوچک اما پی‌درپی روبرو بود؛ از عملکرد ضعیف و پشتیبانی نامناسب برخی بازی‌ها از کنسول میان نسلی PS5 Pro گرفته تا ارسال پیام‌های متناقض درباره زمان احتمالی عرضه PS6 و همچنین رویدادهای State of Play که بسیاری از هواداران را ناامید کرد. در حقیقت، می‌توان گفت تنها حوزه‌ای که پلی استیشن در آن واقعا عملکرد درستی داشت، خود بازی‌ها بود.

این همان نقطه قوت همیشگی بخش سرگرمی‌های تعاملی سونی است و خوشبختانه این روند در سال ۲۰۲۵ میلادی نیز ادامه یافت. همان‌طور که احتمالا اطلاع دارید، در طول سال دو بازی برجسته برای PS5 منتشر شدند. بازی Death Stranding 2 توسط کوجیما پروداکشنز راهی بازار شد و توانست تحسین منتقدها را برانگیزد و در ادامه با عرضه بازی Ghost of Yotei توسط ساکر پانچ پروداکشنز، طرفدارها بار دیگر به دوران ژاپن فئودال بازگشتند. طبق روال همیشه، هر دو بازی با استقبال بسیار خوبی روبرو شدند و جدا از فروش موفق خود، از همین حالا در مراسم‌ها جوایز متعددی نیز به خود اختصاص داده‌اند.

در همین حین، بازی‌های پیشین پلی استیشن نظیر Astro Bot و Gran Turismo 7 و Helldivers 2 نیز همچنان از پشتیبانی بسیار خوبی برخوردار بودند. همچنین، کنسول PS5 همچنان بهترین کنسول برای تجربه اغلب بازی‌ها باقی ماند و نسخه‌های پلی استیشن بسیاری از عناوین تردپارتی، عملکرد بهتری نسبت به رقبا داشتند. مشابه ایکس باکس، این پلتفرم از نظر بازی‌ها در سال جاری مشکلی نداشت، بلکه این سایر حوزه‌ها بودند که نارضایتی‌ها را برانگیختند.

همان‌طور که در مقاله گفته شد، این الگو در مورد نینتندو نیز صادق است. نینتندو سالی پرحادثه را پشت سر گذاشت؛ سالی که بالاخره سوییچ ۲ عرضه شد. با این حال، تصمیمات متعدد و جنجال‌برانگیز نینتندو از جمله قیمت‌گذاری ۸۰ دلاری برای بازی‌ها، فروش آپدیت بازی‌ها برای ارتقا به نسل جدید، قیمت بالای سخت‌افزار و لوازم جانبی و سیاست‌های بحث‌برانگیز بسته‌های الحاقی، حسابی هوادارهای این پلتفرم را ناامید کرد.

حوزه‌ای که نینتندو همیشه در آن موفق بوده، کیفیت بازی‌ها است و مشابه پلی استیشن، این روند برای نینتندو در سال ۲۰۲۵ میلادی تا حدودی ادامه داشت. در طول سال بازی‌های متعددی همچون Mario Kart World و Donkey Kong Bananza و Pokemon Legends ZA و Hyrule Warriors و Kirby Air Riders و Metroid Prime 4 در دسترس بازیکنان قرار گرفتند. فارغ از Bananza که یکی از بهترین بازی‌های سال بود، باقی عناوین تمام انتظارها را برآورده نکردند.

با این حال، عملکرد شرکت نینتندو همچنان بهتر از مایکروسافت و سونی بود؛ چرا که این شرکت بازی‌های بیشتری عرضه کرد و بالاترین امتیاز ثبت‌شده میان سه شرکت نیز متعلق به آن بود. البته، این عملکرد همچنان برای شرکتی که اغلب به عرضه مداوم بازی‌های موفق شهرت دارد، ناامیدکننده به نظر می‌رسد. علاوه بر این، بازی‌هایی مانند Nintendo Switch 2 Welcome Tour و Drag X Drive نیز بازخورد بسیار ضعیفی داشتند و از بدترین بازی‌های تاریخ نینتندو به شمار می‌روند.

یک نکته جالب، پشتیبانی استودیوها و شرکت‌های ترد پارتی از سوییچ ۲ بود. نینتندو در طول نسل اول سوییچ موفق شد روابط خود با ناشران تردپارتی را بهتر کند و با توجه به توان بالاتر سوییچ ۲ و فروپاشی نسبی ایکس باکس، تداوم این روند چندان دور از انتظار نبود. با این حال، حتی در این بخش هم نینتندو تصمیم‌های عجیبی گرفت. در واقع، محدود کردن کیت‌های توسعه یا حتی به تعویق انداختن اعلام نسخه سوییچ ۲ برخی بازی‌های تردپارتی، کمی گیج‌کننده و عجیب و غریب بود! با این حال، در بسیاری از موارد، ناشران تردپارتی روی سوییچ به خوبی درخشیدند. در همین حین، چندین ناشر بزرگ به‌طور رسمی اعلام کرده‌اند که از این پس عناوین خود را برای سوییچ ۲ نیز عرضه می‌کنند که بدون شک، انتشار همزمان بازی Resident Evil Requiem برای سوییچ ۲ یکی از بزرگ‌ترین حمایت‌ها از این پلتفرم محسوب می‌شود.

نکته جالب اینجا است که با وجود تمام تصمیم‌های عجیب نینتندو در این سال، عملکرد این شرکت در بازار نه‌تنها افت نکرد، بلکه شتاب بیشتری گرفت. سوییچ ۲ با وجود یک چرخه بازاریابی کوتاه‌تر از حد انتظار و موجی از انتقادها از سوی کاربران، تقریبا تمام رکوردهای عرضه کنسول را شکست؛ به‌طوری که در سه روز نخست ۳.۵ میلیون دستگاه فروخت و در چهار ماه نخست عرضه این رقم به بیش از ۱۰ میلیون دستگاه هم رسید. باید بدانید که تا به امروز هیچ کنسولی در تاریخ از نظر فروش به این رقم دست نیافته است.

این موفقیت در حالی رقم خورد که فهرست بازی‌های زمان عرضه کنسول سوییچ ۲ نیز چندان کامل نبود. در واقع، با وجود انتشار بازی‌های Mario Kart و Pokemon Legends، هر دو با انتقاد هوادارهای خود مواجه شدند و هیچ‌یک از دیگر بازی‌ها هم نتوانستند موفقیت تجاری بزرگی را برای نینتندو به همراه بیاورند. این بدان معنا است که بزرگ‌ترین بازی‌های نینتندو یعنی Mario و Zelda و Animal Crossing و نسخه‌های اصلی Pokemon هنوز در راه‌ هستند و با این حال، فروش کنسول در همین مرحله هم خیره‌کننده است. این موضوع نشان می‌دهد نینتندو دوره حساس انتقال به نسل جدید را به‌خوبی مدیریت کرده و اکوسیستمی خلق کرده که کاربران تمایلی به ترک آن ندارند و در عوض، به سخت‌‎افزار و آینده پلتفرم اعتماد دارند.

با توجه به فروش باورنکردنی سوییچ ۲ و همچنین بازی‌های نینتندو که هرچند ضعیف‌تر از استانداردهای همیشگی شرکت بوده، این پلتفرم همچنان از هر دو رقیب خود بهتر بوده است. به عبارت دیگر، اگر مجبور باشیم یکی از پلتفرم‌ها را به عنوان بهترین کنسول سال ۲۰۲۵ میلادی معرفی کنیم، انتخاب ما سوییچ ۲ خواهد بود. با این حال، لازم است تاکید کنیم که این پیروزی را با اکراه و اعتراض به نینتندو اختصاص می‌دهیم و این برد هیچ یک از اشتباهات نینتندو را توجیه نمی‌کند.

در آخر، باید گفت که امیداور هستیم در سال ۲۰۲۶ میلادی و حتی بعد از آن، شرکت‌های مایکروسافت، سونی و نینتندو حداقل کمی از حرص و طمع خود بکاهند. البته، با کنار رفتن یک‌سوم بازار کنسول از رقابت و وضعیت پیچیده بازار قطعات سخت‌افزاری، احتمالا شرایط در آینده حتی پیچیده‌تر هم خواهد شد. نظر شما در رابطه با عملکرد کنسول های بازی در سال ۲۰۲۵ میلادی چیست؟ از نظر شما، بهترین کنسول بازی در سال جاری کدام است؟ فراموش نکنید که نظرات شخصی خود را با ما و دیگر کاربران رسانه سرگرمی به اشتراک بگذارید.