نگرانی میلیاردرها از فروپاشی دنیا توسط هوش مصنوعی

گزارش‌های تازه نشان می‌دهد بسیاری از میلیاردرهای حوزه فناوری در حال آماده شدن برای «پایان جهان» هستند. آن‌ها که خود در توسعه هوش مصنوعی نقش کلیدی دارند، اکنون بیش از همیشه نگران‌ فروپاشی دنیا توسط هوش مصنوعی هستند.

در‌حالی‌که جهان به سوی وابستگی بیشتر به فناوری و هوش مصنوعی پیش می‌رود، میلیاردرهای بزرگ سیلیکون‌ولی خود را برای بدترین سناریو آماده می‌کنند؛ از خرید زمین‌های وسیع در مناطق دورافتاده گرفته تا ساخت پناهگاه‌های پیشرفته و ذخیره سلاح و طلا.

به گزارش بی‌بی‌سی، بسیاری از چهره‌های سرشناس دنیای فناوری بر این باورند که جامعه انسانی ممکن است در آستانه فروپاشی قرار داشته باشد و علت اصلی آن، همان فناوری‌ است که خود آن‌ها در حال ساختش هستند.

پناهگاه‌های میلیاردرها

در سال ۲۰۲۳ نشریه وایرد گزارش داد که «مارک زاکربرگ» مدیرعامل متا، در جزیره کائوآی (هاوایی) مشغول ساخت تاسیساتی زیرزمینی به مساحت حدود ۵ هزار فوت مربع است؛ سازه‌ای که او آن را صرفا یک «پناهگاه کوچک» نامیده، نه یک سنگر روز قیامت. این ملک بزرگ بر فراز یک گورستان تاریخی بنا شده است.

پیش‌تر، در سال ۲۰۱۷ نیز اعلام شد که «پیتر تیل» بنیان‌گذار شرکت پالانتیر، گذرنامه نیوزیلند گرفته تا در صورت فروپاشی دنیا توسط هوش مصنوعی به ملک وسیع خود در آن کشور پناه ببرد.

ترس از هوش مصنوعی کنترل‌ناپذیر

اکنون با شدت گرفتن رقابت جهانی در زمینه هوش مصنوعی، ترس از «نابودی بشریت» در میان نخبگان فناوری بیشتر از همیشه شده است. مدیرانی مانند «سم آلتمن» (مدیرعامل OpenAI) و «ایلیا سوتسکِوِر» (رئیس شرکت Safe Superintelligence و از بنیان‌گذاران سابق OpenAI) بارها هشدار داده‌اند که ظهور هوش مصنوعی عمومی (AGI) ــ نوعی از هوش مصنوعی که از انسان هوشمندتر است ــ می‌تواند نظم فعلی جهان را به‌کلی نابود کند.

سوتسکِور در نقل‌قولی از کتاب Empire of AI نوشته خبرنگار «کارن هاو» گفته است: «قبل از آن‌که AGI را منتشر کنیم، قطعا یک پناهگاه می‌سازیم.»

زندگی در آماده‌باش دائمی 

سم آلتمن نیز در مصاحبه‌ای با نیویورکر در سال ۲۰۱۶ گفته بود که برای شرایط بحرانی آماده است: «سعی می‌کنم زیاد به آخر دنیا فکر نکنم، اما سلاح، طلا، یدید پتاسیم، آنتی‌بیوتیک، باتری، آب، ماسک‌های گاز اسرائیلی و زمینی بزرگ در بیگ‌سِر دارم که می‌توانم به آنجا پرواز کنم.»

آیا واقعا باید نگران باشیم؟

با‌این‌حال، هنوز مشخص نیست AGI چه زمانی و آیا اصلا روزی به واقعیت تبدیل خواهد شد یا نه. «وندی هال» استاد علوم رایانه در دانشگاه ساوت‌همپتون به بی‌بی‌سی گفت: «بستگی دارد از چه کسی بپرسید. جامعه علمی می‌گوید فناوری هوش مصنوعی فوق‌العاده است، اما هنوز فاصله زیادی تا هوش انسانی دارد.»

اما حتی بدون رسیدن به سطح هوش انسانی، هوش مصنوعی می‌تواند تأثیرات عمیقی بر جامعه بگذارد. انتشار ابزارهایی مانند Sora 2 از شرکت OpenAI نشان داده که هوش مصنوعی مولد، مرز میان واقعیت و جعل دیجیتال را هر روز باریک‌تر می‌کند. این پدیده، اینترنت را به بستری غیرواقعی‌تر و خطرناک‌تر برای تشخیص حقیقت تبدیل کرده است.

پیامدهای اجتماعی و انسانی

در همین حال، میلیون‌ها نفر در سراسر جهان، از نوجوانان تا بزرگسالان، از چت‌بات‌هایی مانند ChatGPT و پلتفرم‌هایی نظیر Character.AI برای گفتگو، مشاوره، یا حتی روابط عاطفی استفاده می‌کنند. در بسیاری موارد، این روابط به بحران‌های روانی و خانوادگی منجر شده است؛ از طلاق و از دست دادن شغل گرفته تا بستری شدن اجباری یا حتی مرگ.

علاوه‌بر‌این، مصرف گسترده انرژی برای آموزش و اجرای مدل‌های هوش مصنوعی تأثیرات مخربی بر محیط زیست گذاشته و اتوماسیون ناشی از آن، مشاغل زیادی را در معرض نابودی قرار داده است.

بهشت یا جهنم دیجیتال؟

با وجود این نگرانی‌ها، میلیاردرهایی مانند آلتمن و زاکربرگ هم‌زمان چشم‌اندازی آرمانی از آینده ترسیم می‌کنند؛ جهانی که در آن انسان‌ها از قید کار آزادند، درآمد پایه جهانی دریافت می‌کنند و هوش مصنوعی بیماری‌ها را درمان و بحران اقلیمی را حل می‌کند.

اما نتیجه نهایی هنوز نامعلوم است. همان فناوری که می‌تواند بشریت را نجات دهد، شاید به نابودی آن بینجامد و به گفته بسیاری، این‌که کدام سناریو محقق شود، به برنده نهایی «رقابت تسلیحاتی هوش مصنوعی» بستگی دارد.

و اگر دنیا واقعا رو به ویرانی برود، خیال آن میلیاردرها راحت است؛ چون برای بقا، همه‌چیز را از قبل آماده کرده‌اند؛ ملک، گذرنامه، پناهگاه، سلاح و طلا.