نقد فیلم Cruella – کروئلا

با نگاه به تریلرهای فیلم Cruella ما انتظار شرارتی اجتناب‌پذیر را داشتیم. خباثتی نه ذاتی بلکه تحت‌تاثیر فشار اجتماعی. درست چون جوکر تاد فیلیپس اینبار نسخه‌ی زنانه

فیلم Cruella یک ناکامی برای دیزنی نیست اما اثری خارق‌العاده نیز به حساب نمی‌آید. تمام ایرادتی که مانع از این شده‌اند تا Cruella به فیلمی چشمگیر تبدیل شود نه کارگردانی گریب گلیبسی مربوط است – او همچنین کارگردان فیلم تحسین شده‌ی I Tonya نیز بوده و انگار به ساخت داستان زنان عجیب و غریب علاقه زیادی دارد! – و نه بازی بازیگران. همه‌اش به سیاست‌های کلان دیزنی برمی‌گردد. انگار صاحبان بزرگترین کمپانی فیلمسازی دنیا حالا فکر می‌کنند با پول همه کاری می‌شود کرد و زرق وبرق را به جای خلاقیت‌های سینمایی به خورد ما داد. هرچه کارهای اخیر دیزنی از فیلمنامه ضربه می‌خورند به جایش در شاخص‌های فنی صعودی مقبول دارند. اگر فیلم را ندیده‌اید کافی است نگاهی به عکس بالا بیاندازید تا اوج نبوغ طراحی لباس و صحنه‌ی Cruella را ببینید. طراحی‌های دیوانه‌وار و پر جزئیات لباس‌های فیلم آنقدر شکوه دارند که تا انتهای فیلم چشم ما را به خود مشغول نگه دارند. فارغ از این بازی اما استون برنده‌ی جایزه‌ی اسکار، بدعت، تازگی و سرزندگی و حتی شرورتی که این نقش نیاز دارد را داراست و حیاتی به فیلم می‌بخشد که بدون حضور او اصلا نمی‌توان ساخت چنین اثری را متصور شد. تلفیق شرارت، نبوغ، مهربانی و عشق در بازی اما استون به خوبی کنترل شده و به نمایش در آمده. در تک گویی کنار حوض در پارک ریجیت وقتی استلا از هویت مادر واقعی‌اش آگاه شده خصوصا، تمام هنر بازیگری او عیان می‌شود (مقایسه کنید این سکانس را با سکانس بازی مارگو رابی مقابل آینه در فیلم I Tonya که هر دو کارگردان یکسانی داشته‌اند ).

مورد دیگری که جلوی پیش‌روی بلندپروازانه‌ی فیلم Cruella را می‌گیرد نحوه‌ی نگاه فیلمنامه به شخصیت استلا/ کروئلا است. با نگاه به تریلرهای فیلم ما انتظار شرارتی اجتناب‌پذیر را داشتیم. خباثتی نه ذاتی بلکه تحت‌تاثیر فشار اجتماعی. درست چون جوکر تاد فیلیپس اینبار نسخه‌ی زنانه. مشکل Cruella همین است. نه می‌تواند ضد قهرمانی تمام عیار بسازد و نه قهرمانی همدلی برانگیز. مشکل نیز اینجاست که ذات شخصیت و پلات داستانی حضور انسانی خاکستری را بر نمی‌تابد. حداقل کاری که می‌شد کرد این بود که تمایل استلا/ کروئلا را بیشتر به سمت شر سوق دهد. به سمت همان کروئلایی که در ۱۰۱ سگ خالدار بلای جان معصومیتِ بی‌گناهان می‌شود و شخصیت در غایت شروری است که رگه‌هایی از انسانیت نیز در او دیده می‌شود.

سیر داستان Cruella غافلگیری‌هایی دارد که قصه را فیلم را از دام پیش‌بینی‌پذیر بودن نجات می‌دهد. روایت دختر تخس و خرابکاری که عاشق مد است و به هر ترتیبی که شده خودش را به لندن می‌رساند، در دوران اوج و شکوفایی صنعت مدِ دهه‌ی ۶۰ میلادی، در حینی که با گروهی خلافکار همراه می‌شود و خودش نیز بی‌علاقه به این موضوع نیست، یک خطی جذابی است که می‌توانست فیلمنامه‌ای مستقل داشته باشد. اما دیزنی چه کند که هنوز موج سواری روی نوستالژی‌های ابتدایی‌اش جواب می‌دهد و درآمدزا است.