آیا هوش مصنوعی جایگزین گوگل می‌شود؟

هوش مصنوعی در سال‌های اخیر تحولی شگرف در شیوه تعامل انسان با اطلاعات ایجاد کرده است. در این میان، ChatGPT محصول شرکت OpenAI به‌سرعت به یکی از محبوب‌ترین ابزارهای گفت‌وگوی هوشمند بدل شده است؛ ابزاری که برخی آن را قاتل گوگل می‌نامند. اما آیا واقعا ChatGPT می‌تواند سلطه‌ی چند دهه‌ای گوگل بر جستجوی اینترنتی را پایان دهد؟ در این مقاله به بررسی این موضوع می‌پردازیم که آیا هوش مصنوعی جایگزین گوگل خواهد شد یا خیر.

گوگل چیست، ChatGPT چیست؟

گوگل یک موتور جستجو مبتنی بر فهرست‌سازی (indexing) و الگوریتم‌های رتبه‌بندی است. این موتور صفحات وب را بررسی می‌کند و با توجه به کلمات کلیدی، محبوبیت، کیفیت محتوا و عوامل دیگر، نتایجی را پیشنهاد می‌دهد.

اما ChatGPT یک مدل زبانی پیشرفته بر پایه یادگیری عمیق است. به‌جای نشان دادن لینک، مستقیما پاسخ می‌دهد، گفت‌وگو می‌کند، متن می‌نویسد، کد می‌زند و حتی تحلیل می‌کند.

تفاوت در ماهیت عملکرد

زمانی که از گوگل سوال می‌پرسید برای پاسخ مجموعه‌از لینک‌های مرتبط را برای‌تان جمع‌آوری می‌کند و به این ترتیب با مراجعه به لینک‌ها باید پاسخ مورد نظرتان را بیابید اما هنگام سوال از هوش مصنوعی دقیقا پاسخ مستقیم را دریافت می‌کنید.

گوگل با مجموعه‌ای از اطلاعات به‌روز و به‌صورت لحظه‌ای پاسخ می‌دهد، این‌درحالی است که هوش مصنوعی بسته به نسخه و اتصال به اینترنت به سوال شما جواب می‌دهد.

نحوه جستجو  گوگل کلمه‌محور است، درحالی‌که هوش مصنوعی مفهوم‌محور و گفت‌وگومحور است. هنگام جستجو در گوگل نیاز به کلیک دارد اما برای استفاده از هوش مصنوعی و رسیدن به پاسخ نیازی به کلیک روی لینک خاصی نیست.

تعامل انسانی گوگل محدود است اما در مدل‌های هوش مصنوعی بسیار پیشرفته است. 

 مزایای هوش مصنوعی نسبت به گوگل

در رابطه با اینکه آیا هوش مصنوعی جایگزین گوگل می‌شود، اینجا به مزایای AI نسبت به غول جستجوگر می‌پردازیم. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این هوش پاسخ مستقیم و سریع بدون نیاز به کلیک روی لینک‌ها است. همچنین توانایی فهم سوالات پیچیده و مبهم را دارد، از این امکان برخوردار است که مکالمه را بر اساس تاریخچه تعامل فعال‌سازی کند و نیز می‌تواند مقاله و ایمیل بنویسد و برنامه‌نویسی کند.

 برتری‌های گوگل در مقابل هوش مصنوعی

اما در رابطه با برتری گوگل نسبت به AI می‌توان گفت که به اطلاعات به‌روز و لحظه‌ای مثلاً اخبار یا قیمت دلار و به منابع رسمی، مقالات، سایت‌ها و اسناد دسترسی دارد.

از امکان جستجوی تصویری، نقشه، ویدیو و فروشگاه بهره می‌برد و می‌تواند محتوا را با بررسی منابع مختلف بررسی کند.

محدودیت‌های هوش مصنوعی

هوش مصنوعی بدون اتصال به اینترنت به‌ویژه در نسخه‌های رایگان، اطلاعاتش به‌روزرسانی نمی‌شود، ممکن است اطلاعات نادرست یا قدیمی ارائه دهد و منبع مشخص برای پاسخ‌ها ارائه نمی‌کند، مگر در نسخه‌های مجهز به جستجوگر وب. از سوی دیگر در مسائل حقوقی، پزشکی و مالی نمی‌توان کاملا به آن تکیه کرد.

 آیا مردم رفتار جستجوی خود را تغییر داده‌اند؟

در سال‌های اخیر، به‌ویژه با عرضه GPT-4 و افزونه‌هایی مثل وب‌گردی و ابزارهای کدنویسی، تعداد زیادی از کاربران ترجیح داده‌اند به‌جای گوگل، ابتدا سوالات خود را از ChatGPT بپرسند.

در سال 2024، بیش از 100 میلیون کاربر فعال ماهانه از ChatGPT استفاده کردند. شرکت‌هایی مثل مایکروسافت، بینگ را با مدل GPT ادغام کرده‌اند و مرورگرهایی مثل Brave و Arc در حال اضافه کردن ابزارهای AI-first هستند.

واکنش گوگل: Bard و Gemini

گوگل برای مقابله با تهدید هوش مصنوعی، پروژه Bard و بعدها Gemini را معرفی کرد. این ابزار نیز با تکیه بر مدل‌های زبانی بزرگ به کاربران پاسخ گفت‌وگویی می‌دهد. بااین‌حال، استقبال از Gemini تاکنون با فراز و نشیب همراه بوده است.

 در آینده چه اتفاقی می‌افتد؟

ممکن است هوش مصنوعی و گوگل به ابزارهایی مکمل بدل شوند. کاربران برای پرسش‌های تحلیلی به ChatGPT و برای اطلاعات دقیق، اخبار و لینک به گوگل مراجعه کنند.

ادغام کامل AI در جستجو

گوگل ناگزیر خواهد بود موتور جستجوی خود را بازطراحی کرده و تجربه کاربری را به‌شدت شخصی‌سازی کند تا رقابت‌پذیر باقی بماند.

مرگ تدریجی جستجوی سنتی

اگر مدل‌های زبانی هوشمندتر شوند و به‌صورت بلادرنگ به‌روز شوند، احتمال دارد کاربران دیگر هرگز «جستجو نکنند»، بلکه فقط «بپرسند».

 هوش مصنوعی برای چه کسانی جایگزین گوگل شده است؟

برای دانش‌آموزان و دانشجویان در جهت خلاصه‌سازی و پاسخ به سوالات، نویسندگان و تولیدکنندگان محتوا برای ایده‌پردازی و نگارش، برنامه‌نویسان برای رفع خطا یا تولید کد و کاربران عمومی برای آموزش‌های ساده و پاسخ‌های فوری هوش مصنوعی جایگزین گوگل شده است، اما برای کاربرانی که نیاز به لینک، مستندات رسمی، تصاویر یا خرید دارند، هنوز گوگل ابزار اصلی باقی‌مانده است.

با وجود تمام پیشرفت‌ها، هوش مصنوعی هنوز قاتل گوگل نیست، اما قطعا بزرگ‌ترین تهدیدی ‌است که گوگل تاکنون با آن مواجه شده است. آینده جستجو به‌سمت ترکیب هوش مصنوعی با جستجوی کلاسیک پیش می‌رود. کاربران حالا انتخاب‌های بیشتری دارند و رقابت بین این دو غول، به نفع آن‌هاست.

نظر شما چیست؟ آیا شما بیشتر از گوگل استفاده می‌کنید یا هوش مصنوعی به‌خصوص ChatGPT؟